درباره مبارزه دانشجویان علیه ارتجاع و امپریالیسم و رسوایی«کمونیسم کارگری» امپریالیستی(7 بخش پایانی)

درباره مبارزه دانشجویان علیه ارتجاع و امپریالیسم

و رسوایی«کمونیسم کارگری» امپریالیستی(7 بخش پایانی)

رفتن با طبقات ارتجاعی زیر نام تجزیه نکردن جنبش

حکمت ادامه می دهد:

«من تمام بحث رفيق حميد تقوائى را تا جائی که جنبش ما را به مردم معرفى ميکند و به عمق طبقه ميبرد و به يک جنبش قابل اعتنا در جامعه تبديل ميکند، قبول دارم ولى در مکانيسم انقلاب و در دوره انقلابى و در دوره "نه" گفتن مردم، ما بايد نماينده "نه" باشيم و هر نوع تلاش براى آرى گفتن، اثباتى تشريح کردن، به نظر من جنبش بالقوه عظيمى را که ميتواند پشت ما بيايد، را تجزيه ميکند. اين بحث سازش نيست. مرگ بر شاه سازش با کسى نبود. "جمهورى اسلامى نه"، سازش با کسى نيست. اتفاقا برعکس، ضد سازش است. مرگ بر جمهورى اسلامى، مرگ بر حجاب اسلامى و مرگ بر تبعيض جنسى، سازش نيست.»( جنبش سلبی اثباتی، متن پياده شده از روی نوار سمينار کنگره سوم - شهريور ١٣٧٩)

بنابراین حکمت می خواهد «جنبش بالقوه عظیمی» را که پشت سرش می آید!؟ «تجزیه» نکند. این نوع نظرات را نیز باید جزو«شامورتی بازی» های وی دانست؛ زیرا  نه جنبشی حتی کوچک  پشت سرش هست و نه این موذی و مکار نگران تجزیه شدن جنبش است. او و دارودسته اش تمامی تلاش خود را برای تجزیه کردن صفوف جنبش با «اسطوره» قلمداد کردن بورژوازی ملی و خرده بورژوازی و یا  دست زدن به حل آنتاگونیستی تضادهای درون خلق در کردستان انجام دادند. پس چه چیز را او نمی خواهد تجزیه کند؟ آنچه او نمی خواهد تجزیه کند، در واقع جدا و تجزیه نشدن خودش و حزبش از بورژوازی کمپرادور یعنی سلطنت طلبان و امپریالیست هاست یا در واقع داشتن پیوند و کشاندن توده ها بدنبال این طبقات و نیروهای ارتجاعی.

اما در مورد این که شعارهای همچون «مرگ بر شاه» یا «مرگ بر جمهوری اسلامی» را به تنهایی سر دادن و یطور کلی نماینده«نه» بودن، سازش با کسی نیست، این تحریف شیادانه قضیه است. زیرا در آن زمان خیلی ها می گفتند «مرگ بر شاه» و امروز هم خیلی ها می گویند «مرگ بر جمهوری اسلامی». بنابراین این شعار نمی تواند طبقات و گروههای انقلابی و غیر انقلابی را از یکدیگر، و طبقات انقلابی و غیر انقلابی مترقی را از طبقات و نیروهای ارتجاعی تفکیک کند. لذا چنانچه طبقه کارگر برنامه خود را پیش نگذارد، این به معنی سازش با برنامه های دیگر جریان ها و از جمله جریانهای ارتجاعی و به مثابه سازش عملی با آنها خواهد بود.

از سوی دیگر، این درست است که هر نفی ای، اثباتی در خود دارد، و  زمانی که گفته شود که «مرگ بر شاه» و یا «مرگ بر جمهوری اسلامی» منظور تا حدودی نابودی آن وجوهی است که  رژیم شاه کیفیتا به روی آنها بنا شده و یا جمهوری اسلامی را جمهوری اسلامی کرده است، اما این به خودی خود و صرفا با سر دادن این شعارها که کلی ترین و عام ترین شعارها هستند، حاصل نمی شود. اثبات در نفی است، اما به عنوان جهت غیر عمده، به عنوان جهت پنهان. اثبات و نفی در حالیکه با یکدیگر وحدت و وابستگی دارند و در یکدیگر نهفته هستند، در عین حال نسبت به یکدیگر خارجیت داشته و کیفیتا متفاوت، متمایز  و متضادند. لذا باید در عین اینکه وابستگی آنها به یکدیگر توضیح داده می شود، در عین حال به روشنی از یکدیگر تفکیک گردند و خطوطی که آنها را از یکدیگر متمایز می کند، ترسیم شوند.

نتیجه آنکه، برای اینکه  اولا نفی تشخصی بیشتر یافته و از خطوط عامتر به خطوط خاص تر حرکت شود، و دوما اثبات از نهفتگی به آشکارگی درآید، باید تفاوت آنچه از نقطه نظر طبقات گوناگون اولا نفی است، یعنی چگونگی تحقق بخشیدن به این «مرگ»  نظام شاهی و یا جمهوری اسلامی در تمامی ابعاد آن، و دوما دقیقا چه وجوهی کیفیت نظام شاه و یا جمهوری اسلامی را تشکیل می دهد و لذا چه چیزهایی باید نابود گردد، و سوما چه وجوهی باید جایگزین گردد، تماما از دیدگاه طبقه کارگر و حزب سیاسی وی روشن گردیده و توضیح داده شود. در سلب صرف و عامی همچون «مرگ بر شاه» و یا «مرگ بر جمهوری اسلامی» که حتی چگونگی تحقق این مرگ و نابودی را، که مثلا مسالمت آمیز است یا قهر آمیز نیز توضیح نمی دهد، تمامی تفاوت ها زائل و بیان نشده است. اما هنگامی که بحث نفی از عام ترین شعارها  به خاص ترین آنها پیش رود و در عین حال اثبات طرح گردد، تفاوتهای بین طبقات  انقلابی و مترقی از طبقات ارتجاعی و طبقات انقلابی از طبقات اصلاح طلب، و رادیکال ترین طبقه از نزدیک طبقه رادیکال به وی، تماما از پنهان به آشکار تبدیل می شوند و خط و مرزها روشن می شود.

به این ترتیب رفتن زیر پرچم نفی صرف و محدود کردن خود به برخی وجوه خاص در این نفی، آن هم زمانی  که همه طبقات انقلابی و اصلاح طلب و ارتجاعی کمابیش چنین شعارهایی را سر می دهند، و پیش نرفتن و روشنگری نکردن در مورد ریزترین تفاوت و تضادها، به معنای سازش با طبقات مرتجع و یا اصلاح طلب خواهد بود.  

بنابراین، خواه در دوره غیر انقلابی و خواه در دوره انقلابی، هم حفظ اشتراکات برنامه ای طبقه کارگر با دیگر طبقات خلقی و انقلابی و یا حتی مترقی (و نه ارتجاعی) و یا پذیرش پس و پیش ها و سازش هایی( که باید بدون پرده پوشی و مشخص، روشن و صریح توضیح داده شوند) مهم است و هم تفکیک دقیق برنامه ها و اهداف آتی طبقه کارگر از برنامه ها و اهداف این طبقات و ایستادگی اصولی روی مواضع خود. با اولی شرایط برای اتحاد طبقه کارگر با دیگر طبقات خلقی و تداوم آن طرح است. در دومی تفاوت طبقه کارگر با آن طبقات و حفظ استقلال و رادیکالیسم طبقه کارگر برای گرفتن رهبری و به پیروزی رساندن دموکراتیک نوین و پیش بردن آن به سوی سوسیالیسم و کمونیسم. و اینها نیز دوره غیر انقلابی و انقلابی ندارد.

 بدون دومی، اولی همان «همه  با همی» کذایی می شود که حضرات تروتسکیستهای حکمتی و از جمله تقوایی شعارش را میدهند و منظورشان هم نه همه با هم طبقات خلقی، بلکه «همه با هم» با طبقات ارتجاعی یعنی سرمایه داران وابسته به امپریالیسم است.

«من روى اين جنبه است که ميگويم اگر در راديو و تبليغاتمان بگوئيم فقط شعار مرگ بر جمهورى اسلامى کافى نيست، بلکه مردم بايد شعارهائى هم بدهند که چه ميخواهند، به نظر من ما داريم به اين ترتيب مردم را گمراه ميکنيم. مرگ برجمهورى اسلامى کافى است! آيا واقعا اگر بشنويم که در اين دانشگاه و آن محله و اين و آن کارخانه شعار مرگ برجمهورى اسلامى بلند شده است، کافى نيست؟ چه را ميبايست ميگفتند، شعار چه کسى را دارند ميدهند؟ شعار داريوش همايون را؟ نه! شعار احزب دوخردادى را؟ نه! شعار ما را دارند ميدهند. الان فقط مائيم که ميگوئيم مرگ بر جمهورى اسلامى،...»

زمانی که می گوییم حکمت و امثال وی در میان تروتسکیست ها مشتی شارلاطان سیاست باز هستند، بیراه نمی گوییم. اگر یک نیروی سیاسی بگوید که مردم ( و نه مردم بل طبقه کارگر و اساسا هر طبقه انقلابی و مردمی) تنها کافی نیست بگویند« مرگ بر جمهوری اسلامی» و باید بگویند چه می خواهند، از نظر این مزدوران می شود«گمراه» کردن مردم!؟ از نظر این فرد تنها «مرگ بر جمهوری اسلامی» کافی است. اگر هم مردم و نیروهای سیاسی دیگر شعار «مرگ بر جمهوری اسلامی» را دادند، آنها درست همان شعار حزب کمونیست کارگری را داده اند و آن را به رهبری خود برگزیده اند. زیرا حکمت و حزبش هم می گویند «مرگ بر جمهوری اسلامی». اگر نام این شارلاتان بازی نیست، پس چیست؟ 

«ولى اگر بنا باشد متدولوژى و تعيين تاکتيک ما، روش دخالت ما در دوره انقلابى را واگذار کنيم به اين حرف حقيقى هميشگيمان که مردم بايد بدانند ما چه ميگوئيم و بدانند به جاى جمهورى اسلامى چه ميخواهيم بياوريم، مردم بايد بدانند و بيشترين پروپاگاند را مبناى کار خود قرار بدهيم، من هيچ منکرش نيستم و ناراحت هم نيستم که راديو ما شعار اثباتى داده است و غيره، ولى تفاوت بخشى از حزب که پروپاگاند ميکند و دائما تبليغات ميکند و ميگويد کيست، با بخشى از حزب که وظيفه دارد اين جنبش را در اين دو سال معين به يک پيروزى سياسى و نظامى برساند نبايد قاطى بشود.»

یعنی در میدان عمل مبارزه طبقاتی، ما نباید آن نظری را که در گوشه ای از برنامه های رادیو و یا گوشه ای از نشریات خود تبلیغ می کنیم، تبلیغ کنیم . میدان عمل، میدان اتحاد مطلق با دیگر طبقات - منظور حکمت رضا پهلوی و سرمایه داران سلطنت طلب وابسته است -  و فراموش کردن خط و مرزها و استقلال  طبقه کارگر با دیگر طبقات می باشد.

و اینها کمابیش همان حرف هایی است که تقوایی در توضیح مواضع خود گفته است:

 «ما در سایت ها و ارگانهای تبلیغی و ترویجی خود نظرات خود را درباره سلطنت طلبان می گوییم و یا می نویسیم و همان هم آنها را بس است.»( نقل به معنی از گفته های تقوایی)

 منظور تقوایی از انتقاد هم انتقادهایی مانند همین« اپوزیسیون راست» و «جنبش راست» و  اینکه جناح بازها قصد جنگ دارند، تحریم اّخ و اوخ است و مشتی انتقادهای آبکی و بی خاصیت دیگر، یعنی همان مزخرفاتی که حزب حکمتیست و حزب حکمتیست چپ و راست و تنها با کمی «شل کن سفت کن» های همانند، می نویسند و ادعای خط و مرز کشیدن با این دارو دسته ها و نیروهای ارتجاعی را دارند.

حکمت و سلطنت طلبان

«ببينيد الان سلطنت طلبها تريبون باز کرده‌اند که حزب کمونيست کارگرى حرف بزند،»

چقدر خوب و عالی!؟ از این بهتر نمی شود! خوشا به حال حکمت و اعوان و انصارش! خوشا به حال حزب کمونیست کارگری و همه تروتسکیست ها! اعضای این حزب باید نقل و نبات پخش می کردند و جشن می گرفتند! که قطعا پخش کردند و گرفتند!

 «الان سعى ميکنند اختلافات با ما را به نظر خودشان کمرنگ به نظر بياورند.»

باز هم چقدر خوب! اگر چه به نظر می رسد که وضع برعکس است و این حکمت و دارودسته اش هستند که تلاش می کنند اختلافات نداشته شان را با آنها کمرنگ به نظر بیاورند و چهار تا شعار فزرتی بی خاصیت را هم که اگر هم می دادند، آب از آب تکان نمی خورد، ندهند. در واقع حکمت  است که به آنها می گوید، ما را دریابید! ما از جنس شما و نماینده شما در«چپ » ایران هستیم! 

«پيش خودشان فکر ميکنند که حزب کمونيست کارگرى مدرن‌ است. اينها اسلاميها را عقب ميرانند، ما با آمريکا ميرويم ميگيريم. در ميان ما سعى ميکنند از جنبه خلع يد، مالکيت اشتراکى، و لغو کار مزدى صرفنظر کنند و در ما نيروئى براى تضعيف جمهورى اسلامى ببينند. ما هر کارى بکنيم اين نوع نيروها تصوير خودشان را از ما ارائه ميدهند و به خودشان ميگويند نه اينها قصد خلع مالکيت ندارند، به خودش هم همين طورى نگاه ميکند اگر جمهورى اسلامى را بياندازند، نگاه ميکنند ببيند کدام نيرو را در برابر موضع خلع مالکيت ما قرار بدهند.»

چقدر حکمت روشن و صریح بدون خط و مرز بودن خود با سلطنت طلبان را بیان می کند. به راستی که سلطنت طلبان و مرتجعین حکمت و حزبش را خوب شناخته اند و با آنها خوب «جور» شده اند. آنها می دانند که حکمت و دارودسته اش هر کاری بکنند و هر شعار دروغینی که بدهند، باز هم دلشان و جانشان پیش آنهاست. از این رو این چنین شعارهایی را جدی نمی گیرند و حضرات حکمت و دارودسته اش هر کاری بکنند( مثلا چه کاری کرده اند که باب طبع سلطنت طلبان و جمهوریخواهان وابسته به امپریالیسم و امپریالیست ها نبوده است؟) باز هم جایگاه خود را در نزد سلطنت طلبان دارند. خوشا به حال این این دارودسته که این قدر خوب حکمت و دارو دسته حزب کمونیست کارگری را شناختند، اما بدا به حال کسانی در چپ - و به ویژه سخن ما در این مورد با نیروهایی است که ادعای مارکسیست- لنینیست  بودن دارند و نیز با برخی نیروها در کردستان - که اینها را خوب نشناختند.

 حکمت و دولت اسرائیل

«حتى به نظر من شايعه‌اى(!؟) که اينها از اسرائيل پول ميگيرند به نفع ماست. بگذاريد بگويند! اسرائيل که نميآيد به يک محفل چهار نفره کمک کند، حتما نفع خودش را در اين ديده است، لابد برآورد کرده است که حزب کمونيست کارگرى يک نيروئى است که ميشود بر آن سرمايه گذارى کرد.(چقدر عالی! از این بهتر نمی شود!) بگذاريد بگويند، واضح است که پاسخشان را ميدهيم،(که خیلی هم پاسخ  دادید!) ولى اين ساده لوحها نميفهمند که حزب کمونيست کارگرى به عنوان يک نيروى سياسى از دولتى مثل اسرائيل، که هر دولتى نيست و اصلا شبيه مثلا اردن نيست، و بلکه بايد قبل از آن با آمريکا توافق کرده باشد که به چه نيروئى پول ميدهد، کرور کرور پول گرفته است. يک چنين تصويرى رفته است توى خانه‌هاى مردم و در نتيجه مردم ميگويند اينها ميتوانند بگيرند و نگهدارند و حتى ممکن است با اسرائيل و آمريکا به يک سازشى برسند که بتوانند خودشان را سر کار نگه دارند.»(علامت و عبارات داخل پرانتز از ماست)

البته و بی تردید حق با اسرائیل و امپریالیسم آمریکا است که می آیند و به حکمت و دارودسته اش پول می دهند و آنها را پشتیبانی می کنند. اما این فرقی نمی کند که شما یک محفل چهار نفره باشی و یا یک  دسته و گروه و سازمان. آنها از تمامی نیروهایی که بتوانند نقش مخربی در میان کارگران و چپ ایفا کنند و آن را به انحراف و کج راه بکشانند و نابود کنند، پشتیبانی می کنند. آنها اساسا حکمت و دارودسته هایی مانند وی را همان زمانی که «محفل چهار نفره» بودند به ایران فرستادند، تا نقش کراهت بار خود را در چپ ایران بازی کنند.

تأسف را اما باید برای گمراهی بخش هایی از چپ ایران خورد؛ به ویژه بخش هایی از خط سه، بخش هایی که از یک سو روی تروتسکیسم مواضع روشنی نداشتند( و بخشهایی از آنها هنوز هم ندارند) و از سوی دیگر در مورد مائو و مائوئیسم؛ و همین ها بس بود که فریب این مارهای خوش و خط و خال را بخورند.

 باری، طبقه کارگر و مردم ایران نیز در این تابلوی کثیف و نفرت انگیز حکمت، به مردمی که تمایل به سازش با اسرائیل و آمریکا دارند، متهم می گردند!

 آری! طبقه کارگر و مردم ایران «خوشحال» خواهند شد که این دارو دسته مرتجع و مزدور حکومت را به دست بگیرند. کارگران و مردم «سرحال و خندان» خواهند گفت که «اینها می توانند بگیرند و نگهدارند»! اینها«حتی ممکن است با اسرائیل و آمریکا به یک سازشی برسند که بتوانند خودشان را سرکار نگهدارند».

 آفرین بر این مزدور مرتجع! بر این تبلور فساد و تعفن سیاسی! که چنین به روشنی و صراحت ژرفای نظرات خود را بیان کرده است.

 آذر ماجدی تقوایی را متهم می کند که خودش «ضد رژیمی» و«راست» است و «سلبی اثباتی بی تقصیر» است. اما دیری نخواهد پایید که خود آذر ماجدی و ثریا شهابی و رحمان حسین زاده نیز آشکارا همین مواضعی را بگیرند، که اکنون پنهانی می گیرند. آخر «لیدر» همه اینها یکی بوده است!

پی نوشت

 به نظر می رسد که آنچه ما تاکنون و به سهم خود، درباره این جریان ها نوشته ایم، کافی باشد.  باید منتظر بود و دید که موضع برخی جریان ها و سازمان ها که خود را «انقلابی» یا «فرا انقلابی» می نامند و یا وانمود می سازند و ظاهرا در مورد بورژوازی کمپرادور و امپریالیسم موضع دارند، در مورد این شعارهای دانشجویان و نیز واکنش تقوایی و کمونیسم کارگری ها و احزاب حکمتیست، چیست؟ به احتمال این تنها جریان های حکمتی نیستند که خود را لو می دهند. بزنگاه ها می توانند شرایط  لو دهنده مواضع پنهانی جریان های گوناگون را و حتی برخی از آنان که ادعای ضد ارتجاع سلطنت طلب و ضد امپریالیست بودن را دارند، فراهم کنند.(1)

هرمز دامان

نیمه نخست تیرماه 98

یادداشتها

1-   این پی نوشت در پایان بخش مربوط به «سلبی اثباتی» نوشته شده بود. با تقسیم این بخش به دو قسمت 6 و 7 که خواه از جهت طولانی بودن متن و خواه از جهت کار بیشتر روی آن صورت گرفت، این مطلب به پایان بخش 7 منتقل شد. در فاصله مدت کار بروی این بخش، مقالاتی از جانب برخی جریان ها در این مورد نوشته شده است که تک و توکی، اگر چه نواقصی و کمبودهایی دارند، اما در مجموع خوب و مثبت هستند. برخی دیگر، حامل دیدگاههای انحرافی در برخورد به  کمونیسم کارگری و کلا جریان های حکمتی هستند. در این خصوص در آینده صحبت خواهیم کرد.   

درباره مبارزه دانشجویان علیه ارتجاع و امپریالیسم و رسوایی«کمونیسم کارگری» امپریالیستی(6)

درباره مبارزه دانشجویان علیه ارتجاع و امپریالیسم

و رسوایی«کمونیسم کارگری» امپریالیستی(6)

 تقصیر «سلبی - اثباتی» است!

یکی دیگر از افرادی که در مخالفت با نظر تقوایی یعنی همان«اپوزیسیونِ اپوزیسیون نشوید» کذایی مقاله نوشته، آذر ماجدی از سران حزب حکمتیست است. نام مقاله وی ضد رژیمی گری راست حمید تقوایی سلبی – اثباتی بی تقصیر است! می باشد( به تاریخ 10 خرداد 98) که در بخش پیشین اشاره ای به نکته ای از آن داشتیم.

 در اینجا قصد بررسی این مقاله را نداریم. زیرا بنیان نظرات مقاله کاملا با همان خط  دارودسته کمونیسم کارگری و حکمتی های جورواجور تطبیق می کند. برای نمونه در تمامی این مقاله از جریان مرتجعین سلطنت طلبان و رضا پهلوی به عنوان «راست»، «نیروهای راست» یا «جنبش راست» نام برده می شود،(1) بی آنکه حتی یکبار به ماهیت طبقاتی آنها که بورژوازی و تا مغز استخوان وابسته  به امپریالیسم و نوکر صفت است، اشاره ای شود. و باز همان دیدگاهها در مورد محدود کردن و جانبی کردن شعار دانشجویان و غیره...

 در اینجا ما تنها به یک نکته که در نام مقاله هم آمده است، اشاره می کنیم؛ یعنی نظر حکمت با نام«جنبش های سلبی - اثباتی» که جناب آذر ماجدی مایل است سیاست کنونی تقوایی را از سیاستی که حکمت در آن پیش گذاشت، جدا کند.

اما در این مورد، تقوایی «بی تقصیر» است. از نظر ما، در مورد اتخاذ موضع علیه دانشجویان از دیدگاه مذکور و داستان «اپوزیسیونِ اپوزیسیون نشوید»، حق کاملا به جانب تقوایی است نه آذر ماجدی.

 چرا؟ چون تقوایی براستی دارد از تز کذایی«جنبش های سلبی» حکمت استفاده می کند و بر همان مبنا سیاست خود را تدوین کرده و پیش می گذارد.

آذر ماجدی در بخشی از مقاله خود که نام آن «سلبی و اثباتی بی تقصیر است!» چنین می نویسد:
«حمید تقوایی در تمام طول حیات سیاسی اش یک "ضد رژیمی" (2) به تمام معنا بوده است. البته ایشان در این خصلت تنها نبود. تمام آن چپی که ایشان با تبختر خاصی "چپ سنتی" می نامد چنین بود. منصور حکمت از دوره اتحاد مبارزان کمونیست و سپس حزب کمونیست ایران این ضد رژیمی گری پوپولیستی را نقد کرده است. در کنگره اول اتحاد مبارزان کمونیست در مبحث سبک کار منصور حکمت این سیاست را که توسط حمید تقوایی نمایندگی می شد، عمیقا نقد می کند. (این مباحث در سایت منصور حکمت قابل دسترسی است.) سپس بعد از تشکیل حزب کمونیست ایران مجددا ضد رژیمی گری را نقد و قطعنامه "آزادی، برابری، حکومت کارگری" را تدوین می کند. در پلنوم ۱۳ حزب کمونیست کارگری نیز سیاست های تبلیغاتی حزب را که بعضا بر این نگرش استوار است مورد نقد قرار می دهد و می گوید حزب عمدتا بر سیاست و نگرش حمید استوار است و نه بر کمونیسم کارگری.
لذا تلاش برای قالب کردن سیاست و نگرش ضد رژیمی گری تحت عنوان مبحث "سلبی – اثباتی" که منصور حکمت در حاشیه کنگره سوم در اکتبر ۲۰۰۰ مطرح کرد، یک شامورتی بازی است. بحث سلبی اثباتی بی تقصیر است. این بحث هیچ گناه و نقشی در راست روی های حمید تقوایی و حزب کمونیست کارگری ندارد. ایشان نه در آن سمینار بحث منصور حکمت را درک کرد و نه الان. اما یک خاصیت ایشان و حزبش به ابتذال کشیدن تمام مباحث کمونیسم کارگری و منصور حکمت شده است. هر مفهوم عمیق مارکسیستی را از محتوا تهی کرده اند. سطحی گری و انقلابیگری ضد رژیمی شان را به پای منصور حکمت می نویسند. از مبحث سلبی – اثباتی تا انقلاب زنانه.»

اما در حقیقت، آن سیاستی که حکمت زیر نام «سلبی- اثباتی» پیش گذاشت یک «شامورتی بازی» تمام عیار است. تقوایی هم جز اینکه این «شامورتی بازی» رابا کمی پس و پیش ادامه داده است، کار دیگری نکرده است. آذر ماجدی هم یک «شامورتی باز» مضاعف است؛ زیرا برای اینکه حکمت را نجات دهد، همه کاسه و کوزه ها را سر تقوایی «بی گناه» می شکند.

در واقع، چنین سیاستی، هم مانع هرگونه  طرح مثبت همین شعارهای دروغین تروتسکیست ها یعنی« آزادی، برابری، حکومت کارگری»(در حال حاضر ما کاری به درستی یا نادرستی این شعار نداریم) است، و هم در عین حال تسلیم شدن به همان«همه با همی» کذایی یعنی پوپولیسم و فقدان ترسیم دقیق مواضع و خط طبقه کارگر در مقابل مواضع و خط دیگر طبقات و در یک کلام نفی استقلال این طبقه، و هم در نهایت تمکین و تسلیم شدن، تمکین و تسلیمی به راستی از جان و دل به آلترناتیو های غیر پرولتری و در واقع ارتجاعی سلطنت طلب یا جمهوری خواه، و نه حتی انقلابی غیر پرولتری یا مترقی و نیمه مترقی. به عبارت دیگر، این سیاست، درست نفی تمام آن نکات اصلی است که دارودسته حکمت، مارکسیست - لنینیست های انقلابی و مارکسیست- لنینیست - مائوئیست ها را به دروغ به آن متهم می کردند؛ و البته از تروتسکیست های مزدور جز این، چیز دیگری انتظار نمی رفت.

اکنون ما از سخنرانی خود حکمت با نام جنبش سلبی اثباتی(جنبش سلبی اثباتی، متن پياده شده از روی نوار سمينار کنگره سوم - شهريور ١٣٧٩) نکاتی را در زیر می آوریم. پیش از آن باید بگوییم که اولا، در آن جلسه، تقوایی کمابیش  از مواضع پیشین حکمت یعنی  معجونی از «مارکسیسم انقلابی» و «کمونیسم کارگری »(که هر دو سر و ته یک کرباسند) یعنی همان اشکالی که تروتسکیسم ارتجاعی در آنها پنهان بود، دفاع می کرد( و این امری است که از اشارات خود حکمت به مواضع تقوایی در همان سخنرانی کذایی روشن است)، حال آنکه اوضاع پیش رفته بود و حکمت داشت برای اتحاد با سلطنت طلبان که گویا رضا پهلوی نیز به نمایندگی از آنها به کنگره سوم این حزب (که حکمت نظرات خود را در سمینار جانبی آن بیان کرد)، دعوت شده بود، زمینه چینی می کرد و در عین حال ماهیت وابسته و مزدور خود را بیشتر آشکار کرده و نشان می داد.
 دوما، متن این سخنان و در حقیقت وراجی ها و دراز گویی هایی که برای مجاب کردن مخالفین به هر دری می زند، پر است از تناقض گویی، تحریف تجارب تاریخی ایران و دیگر کشورها به ویژه تجربه بلشویکها در انقلاب 1917، مانورهای دروغین و تهوع آور، طفره رفتن ها موذیانه از طرح صریح قضیه و نتایج عملی آن و بالاخره خطوط را درهم  کردن که شیوه های همیشگی این مزدور بوده است.

 اکنون خیال اشاره به این تناقضات و مانورهای چندش آور را هم نداریم، زیرا گمان می کنیم که به قدر کافی در مورد شیوه های حکمت در مقالات خود صحبت کرده ایم. در اینجا صرفا به آوردن برخی نکات و نگارش یادداشت هایی بر آنها بسنده می کنیم؛ از این رو که «فقیر» تقوایی را از اتهامات وارده نجات دهیم!؟  

«سلبی اثباتی» یک نظریه ارتجاعی در جهت نوکری سلطنت طلبان و امپریالیست هاست!

و اما نکات سخنرانی حکمت:

« فکر ميکنم در سنت کلاسيک تبيين اوضاع سياسى، نقش احزاب، مبارزه انقلابى، مبارزه کمونيستى، قيام و هدف نهائى، شعار اثباتى قرار ميگيرد. چيزى که من اينجا ميخواهم بگويم با اين درک تفاوت دارد، ...من دوره انقلابى را از دوره غير انقلابى تفکيک ميکنم... »

اول اینکه حکمت می گوید که آنچه میخواهد شرح دهد، با سنت کلاسیک مارکسیستی« تبیین اوضاع سیاسی و... تفاوت دارد» که باید گفت که در حقیقت، نه تنها تفاوت دارد، بلکه یکسره ضد آن و تجدیدنظر طلبی(یا رویزیونیستی) در آن است. و دوم اینکه حکمت دوره انقلابی را از دوره غیر انقلابی تفکیک می کند. این تفکیک به خودی خود اهمیتی ندارد، زیرا هر مارکسیست - لنینیست - مائوئیستی نیز این تفکیک را به عمل می آورد. مهم این است که از این جدا کردن چه نتایجی را می خواهیم بگیریم و یا سیاست ها و تاکتیک های ما چه فرقی در این دو دوره دارد.

«نکته‌اى که من ميگويم به يک معنى متفاوت است ...من فکر ميکنم بحث شمّ رهبرى سياسى حزب کمونيست کارگرى در دوره انقلابى مطرح است. به نظر من دوره انقلابى از اساس با دوره قبل و با دوره بعد خود متفاوت است. دوره انقلابى، دوره انقلابى است،...»

 در اینکه در مجموع  دوره انقلابی، دوره انقلابی و دوره غیر انقلابی نیز دوره غیر انقلابی است! (یک این همانی بی معنا که به قصد بر آن تاکید می شود) و این دو از یکدیگر تمایز دارند نیز، تردیدی نیست. البته باید توجه داشت که در مجموع. زیرا دیوار چین، آنگونه که حکمت تلاش می کند بین آنها رسم کند، این دو دوره را از یکدیگر جدا نمی کند. اینها دو دوره ای هستند که با یکدیگر یک وحدت اضداد را تشکیل می دهند. پس در عین حال، دوره انقلابی همان دوره غیرانقلابی، و دوره غیر انقلابی همان دوره انقلابی است!

«من برخلاف کل جنبشِ "بايد نظر اثباتى داد‌"، که فکر ميکنم هر کمونيستى را دست بزنيد ميگويد بايد آلترناتيو اثباتى داد، از ‌ده بيست سال پيش هر کسى از من پرسيده‌ است آلترناتيو اثباتى شما چيست؟ گفته‌ام نداريم! روز خودش معلوم ميشود، لازم نيست ارائه بدهيم، مهم نيست. آلترناتيو اثباتى که جنبش ما ارائه ميدهد، آلترناتيوى است که در برنامه‌اش، در تئوريش، در تئورى سوسياليسمش و در نقدش از کاپيتاليسم ارائه ميدهد. دوره انقلابى دوره سَلب است. دوره نفى است.»

 به عبارت دیگر «دوره انقلابی»، دوره ای نیست که در آن حزب باید آلترناتیوی که «در برنامه اش، در تئوریش، در تئوری سوسیالیسمش و در نقدش از کاپیتالیسم» در دوره غیر انقلابی «ارائه » داده، ارائه دهد. «دوره انقلابی دوره سلب است، دوره نفی است».  یعنی باید بگویی چه نمیخواهی. و این درست همان نخواستنی است که به وسیله آن با دیگران «مشترک» و یا «همه با همی » می شوی.

«خمينى گفت نه، شاه نه. هيچ چيز بيشترى نگفت، هيچ الگوئى را نداد، هيچ شعار اثباتى نداد و آخرين نفرى بود که مردم حرفش را قبول کردند. شاه حالا کمى ضعيف شده را قبول نکردند، شاه را با بختيار قبول نکردند، شاه با شريف امامى را قبول نکردند و مدام گفتند گفت شاه نه. بنابراين جنبش سلبى‌اى که در سال ٥٧ رخ داد، رفت پشت خمينى چون تنها شاخص مهمى بود از نه گفتن.» و

«اين جنبش چون رهبر مبارزه سلبى توده مردم شد، به پيروزى رسيد، اگر حرف اثباتيش را ميگفت مردم همان روز اول يک اردنگى به آن ميزدند.»

اول اینکه خمینی تنها نه نگفت. وی بسیاری دروغ ها در مورد اینکه  در جمهوری اسلامی چه خواهد شد، تحویل توده ها داد که اکنون بسیاری از آنها مانند «آب و برق مجانی» و «پول نفت به خانه ها فرستاده خواهد شد» به صورت جوک های تلخی میان مردم درآمده است؛ و بسیاری دیگر از آنها مانند اینکه مارکسیست ها در ابراز عقیده آزادند و ... جزء فریب های وی منسوب شده است.

 دوم اینکه فرق نماینده سیاسی طبقه کارگر یا یک حزب کمونیست انقلابی  با نیروهای ارتجاعی و یا حتی مترقی این است که نه تنها در مورد برنامه ها و اهداف خود تا آنجا که ممکن است و می تواند(نه ایده آلیستی، نه اتوپیایی) و به اصطلاح پختگی شرایط  واقعی به وی اجازه می دهد، روشن و رک صحبت کرده و روشنگری می کند( و این دوره غیر انقلابی و انقلابی ندارد و همیشگی است)، بلکه برنامه ها، اهداف و  نیات واقعی طبقات ارتجاعی و حتی مترقی را رو می آورد و می گوید که در شرایطی که آنها به قدرت برسند چه چیزی را جایگزین خواهند کرد و به این ترتیب  اجازه مانور و فریب طبقه کارگر و توده ها را به  آنها نمی داند، نه اینکه برعکس خود نیز همچون این نیروها از بیان روشن و رک اهداف و برنامه هایش خودداری ورزیده و همچون نیروهای ارتجاعی سالوس و ریاکار و یا چون لیبرال ها پنهان کار و یا فریبکار گردد.

«به نظر من اشتباه است، انقلاب را روى شعارهاى اثباتى سازمان دادن و با شعارهاى اثباتى رهبرى کردن، اشتباه است! جنبش ما بايد بشدت اثباتى باشد، بداند که به مجرد اينکه کوچکترين محوطه‌اى از قدرت را پيدا کرد دقيقا چه قانونى را وضع ميکند؟ چه اقتصادى بر پا ميکند؟ چه سازمانى ايجاد ميکند و به چه فرهنگى رسميت ميبخشد و غيره. همه اينها را بايد گفته باشد نميگويم نگوئيم، من هيچ اختلافى با نظر حميد ندارم که بايد جمهورى سوسياليستى را خواست، بايد توضيح داد، بايد نوشت، بايد جدول و خط کشيد، بايد شعارهاى اثباتى را گفت، وضع همه اقشار را در آن شعارها گفت، ولى( این از آن «ولی» ها و «اما»هاست که لنین در مورد آنها گفت که گوش بالاتر از پیشانی نمی روید؟) اينها به درد دوره انقلابى نميخورند! اين جوانب اثباتى را بايد گفت تا بدانند ميتوانيد حکومت کنيد، ولى انقلاب را رهبرى کردن بر سر ايستاد‌گى بر سر حرکت سلبى است و اينکه تا کجا ميتوانيد حرکت سلبى را با خودتان ببريد.»(عبارت داخل پرانتز از ماست)

بنابراین هیچگونه شعار اثباتی به درد دوره انقلابی نمی خورد. دوره انقلابی دوره ای است که تنها باید در آن بگویی چه نمی خواهی.  اگر بگویی چه میخواهی، مجبوری تفاوت و تضادهای خود را با دیگر نیروهای مخالف از ارتجاعی تا مترقی و یا حتی انقلابی خرده بورژوا، شرح دهی.  در این دوره شما نباید بین خود و نیروهای دیگر تمایز بگذاری. به بیان روشن و رک، شما باید با این نیروها قاطی شوی! زیرا هر گونه تفاوتی را بیان کردن، یعنی خط و مرز کشیدن. یا به گفته تقوایی «اپوزیسیونِ اپوزیسیون شدن».

«چرا مردم اثباتا شعار نميدهند، به جاى مرگ بر جمهورى اسلامى بگوئيم چه نظامى را جايگزين جمهورى اسلامى ميکنيم. اين کار و اين روش سَمّ است تأکيد ميکنم سَمّ است! اگر ميخواهيد مردم از شما فاصله بگيرند برويد به جاى مرگ بر جمهورى اسلامى بگوئيد چه ميخواهيد به جاى جمهورى اسلامى بگذاريد.»

اینجا هسته مرکزی نظریه ارتجاعی حکمت به روشن ترین شکل خود را می نمایاند. بیان هر گونه خط و مرز با نیروهای دیگر، بیان هر گونه نظریه که چه حکومتی را میخواهی جایگزین کنی و برنامه طبقه کارگر در مورد آینده چیست، در دوره انقلابی «سم» است. و این کسی بود که مارکسیسم اش«انقلابی» بود و کمونیسم اش «کارگری»!؟

 اما چرا «سم» است؟ چون مانع وحدت حکمت با سلطنت طلبان و رضا پهلوی می شود. البته این در صورتی است که ما فکر کنیم که این دارودسته واقعا به آنچه در دوره غیر انقلابی تبلیغ و ترویج می کردند، معتقد بودند. حال آنکه این ها به هیچوجه به هیچ جایگزینی مگر جایگزین های امپریالیستی باوری نداشتند. و اگر در دوره غیر انقلابی چیزهایی درباره «آزادی» و «برابری» و «حکومت کارگری» می گفتند تنها برای این بود که کارگران را بفریبند و جایی میان چپ  داشته باشند. آنها در واقع خود نمایندگان سلطنت طلبان و جمهوری خواهان مرتجع هوادار امپریالیسم بودند که می خواستند جای پایی برای آنها میان این طبقه و کلا طبقات خلقی باز کنند و جنبش را به گنداب بکشانند؛ همانگونه که با همین شعارهای دوره«غیر انقلابی»، جنبش اصیل و انقلابی کردستان را به قهقرا بردند و به نابودی کشاندند.

کسی نیست به این جناب تروتسکیست شامورتی باز بگوید، برخی از نمایندگان طبقات ارتجاعی و یا اصلاح طلب  نیز این شعارها را می دهند و یا ممکن است بدهند؛ و این شعارها بخودی خود روشن نمی کنند که تفاوت حزب طبقه کارگر با دیگر طبقات مترقی یا ارتجاعی در چیست؟ و اگر این همان سیاست «همه با همی» و «پوپولیسم»، آن هم نوع ارتجاعی آن نیست، پس چیست؟

در مورد این سیاست «همه با همی» نیز همین جا اشاره کنیم که ما با نفس اتحاد میان طبقات خلقی، و نه اتحاد با طبقات ارتجاعی و ضد خلقی و دشمنان اصلی طبقه کارگر و انقلاب، و حرکت همه ی طبقات با هم در جهت اهداف مشخص و معین مخالف نیستیم، بلکه آن را در انقلاب دموکراتیک نوین و انقلاب سوسیالیستی کاملا ضروری می دانیم. خواه در دوره غیر انقلابی و خواه در دوره انقلابی، طبقه کارگر می تواند و باید با دیگر طبقات وارد اتحادهای کوتاه مدت و درازمدت تاکتیکی و استراتژیکی و بر سر اهداف کوچک و بزرگ شود. سیاست«همه با همی» به شکلی که دارودسته حزب کمونیست کارگری طرح می کنند، قلب و دگرگون کردن سیاست اتحادهای موجه طبقاتی بین طبقه کارگر و طبقات دهقانان، خرده بورژوازی و در شرایط معینی بورژوازی ملی است. قلب آن به این شکل است که این سیاست، نه اتحاد میان طبقه کارگر و دیگر طبقات خلقی(که در گذشته همه «اسطوره» شده بودند)، بلکه اتحاد طبقه کارگر(که اکنون حتی در همین بحث حکمت جای خود را به «مردم» داده است) را با طبقات ارتجاعی سلطنت طلب وابسته با امپریالیسم و امپریالیست ها را تئوریزه می کند.

 از سوی دیگر هیچگونه اتحاد طبقاتی بین طبقه کارگر و نزدیکترین متحدینش یعنی توده  دهقانان و کشاورزان و یا اقشار زحمتکش ،استثمار شده و زیر ستم خرده بورژوازی نیست که گذشت اصولی، گذشتی همچون بیان نکردن برنامه و حکومتی که طبقه کارگر می خواهد جایگزین حکومت ارتجاعی کنونی کند را از جانب طبقه کارگر ضروری سازد. طبقه کارگر در حالی که باید به متحدین خلقی خود در انقلاب دموکراتیک و سوسیالیستی احترام بگذارد و برای اتحاد با آنها و نگهداری آن بکوشد، در عین حال و در هر حال باید خط و مرزهایی که برنامه ها، تاکتیک ها و استراتژی این طبقه را از آنها مجزا می کند، همواره تشریح کرده و با نوسانات و تردیدها و دو دلی های  این طبقات در مبارزه باشد. مبارزه و اتحاد، دو جنبه رابطه طبقه کارگر را حتی با نزدیکترین متحدینش تشکیل می دهد؛ و باز خواه در دوره غیر انقلابی و خواه در دوره انقلابی. تنها در صورت وحدت این دو سیاست یعنی سیاست وحدت و مبارزه است که طبقه کارگر خواهد توانست رهبری خود را حفظ کرده و انقلاب را به پیش براند.

ادامه دارد.

هرمز دامان

نیمه نخست تیرماه 98

  یادداشتها

1-   مثلا در بند هشت خطی نخست، پنج بار واژه «راست» بکار برده شده است تا به خیال خود این را که اینها ارتجاعی و مزدور نیستند و تنها «راست اپوزیسیون» هستند را جا بیندازد( واقعا که چقدر با محبت تشریف دارند!)؛ تکنیکی که حضرات از حکمت به ارث برده اند.

2-   حالا این «ضد رژیمی» مثلا یعنی  طرف «ضد سرمایه داری» و «رادیکال» نیست و دنبال سوسیالیسم نیست؛ یعنی همان «چپ سنتی» که پایین تر به آن اشاره می کند. و یعنی مثلا خود آذر ماجدی و دارو دسته حزب حکمتیست و دیگر تروتسکیست های پیرو امپریالیسم دنبال تغییر سرمایه داری به سوسیالیسم هستند! آدم چه چیزها که از این نوکر صفتان دروغگو و فریبکار نمی شنود!  

امپریالیسم آمریکا و فتنه گری تازه در خاورمیانه(5)

امپریالیسم آمریکا و فتنه گری تازه در خاورمیانه(5)

تا اینجا تحلیل ما بیشتر به روی امپریالیسم آمریکا متمرکز بود؛ برای اینکه تصوری روشن تر از این مسئله داشته باشیم، باید نگاهی هم به نظرات و داشته های خامنه ای و باند حاکم بر ایران در مورد جنگ با آمریکا بکنیم .

تصورات خامنه ای در مورد آمریکا

 اولین تصور و یا اندیشه ای که بر خامنه ای و سران پاسداران که ظاهرا تحلیل گران اصلی نظامی باید میان آنها باشند، مسلط  می باشد، این است که آمریکا به سبب مشکلات فراوان جنگ را آغاز نخواهد کرد. این نکته ای است که خامنه ای در یکی از سخنرانی هایش در آغاز مرحله اخیر با اطمینان و خوش بینی کامل به آن اشاره کرده است.

 این مشکلات تا آنجا که به آمریکا مربوط می شود، از نظر حضرات به چندین دسته تقسیم می شوند:

 دسته نخست مربوط می شوند به دلایلی که آمریکا برای آغازنکردن جنگ دارد. اساس این دلایل بر این استوار است که آمریکا  در دو جنگ در منطقه یعنی حمله به افغانستان و عراق با شکست روبرو شد و نتایجی حداکثری که دلخواه وی بود، به دست نیاورد. از این رو بی گمان در مورد آغاز جنگی دیگر در منطقه  دست به عصا خواهد بود.

همچنین از زمره این دلایل است افکار عمومی در آمریکا که ظاهر هنوز برای جنگ شکل نگرفته و آماده نشده است.

افزون بر اینها، گویا آنها نظرات ترامپ را در مورد اینکه او نمی خواهد با حکومت کنونی وارد جنگ شود را زیادی جدی می گیرند. اگر چنین باشد،آنگاه این غریب است که به  این بخش از سخنان شخصی که  خامنه ای می گوید با وی وارد مذاکره نخواهد شد، چون قابل اعتماد نیست، اعتماد کرده اند.(1)

 دسته دوم مربوط می شود به تاثیرات آغاز و تداوم جنگ در منطقه و تاثیرات مخرب و غیر قابل پیش بینی آن در میان کشورهای خلیج و به ویژه بر کشورهایی که از نقطه نظر اقتصادی و سیاسی شرایط خوبی ندارند از جمله افغانستان و یا عراق.

بجز این دلایل که نگرانی های سران آمریکا از دست زدن به جنگ و تداوم آن را، خواه از نظر آسیب های مالی و جانی و خواه از نقطه نظرات تاثیرات اقتصادی و سیاسی در منطقه، مد نظر دارد، دلایل دیگر خامنه ای و شرکا مربوط می شوند به تضادهای موجود میان امپریالیست ها. از نظر اینان، آمریکا باید از یک سو، امپریالیست های همسو، به ویژه کشورهای اصلی مانند انگلستان، فرانسه، آلمان، ژاپن و ایتالیا را با خود همراه کند، و از سوی دیگر، روسیه و کشورهای همسو با آن و نیز چین را در عرصه بین المللی به سازش با خود برای آغاز جنگ بکشاند، تا بتواند هم نیروی بیشتری را در عرصه بین المللی با خود همراه کرده باشد و هم خسارات جانی و مالی جنگ و تداوم آن را بین این کشورها تقسیم کند.

همچنین است رهبری و هدایت افکار عمومی این کشورها که باید در جهت یک جنگ بسیج شوند. نکته اخیر، امری مشترک بین ایران و آمریکا است. سران حکومت ایران نیز می خواهند در روابط دیپلماتیک پیروز شوند و افکار عمومی بین المللی را به نفع خود هدایت کنند. اما گرچه افکار عمومی را می توان نه به نفع سران حکومت جمهوری اسلامی، بلکه بر علیه جنگ  قوی تر دانست- و این ربطی به مظلوم نمایی  سران حاکم بر ایران و جناح خامنه ای و پاسدارانش ندارد- اما پیروزی در زمینه دیپلماتیک، بازی در زمینی است که امپریالیسم آمریکا دارنده آن است و مشکل که پیروزی ای برای سران حکومت اسلامی به بار آورد؛ همچنانکه تا کنون نیاورده است و تلاشهای دیپلماتیک آنها نتیجه ای جز انزوای بیشتر برای آنها به بار نیاورده است.

 افزون بر این ها، از دیدگاه خامنه ای و سران سپاه، سران کشورهای  زیر سلطه منطقه  و در درجه نخست  اسرائیل، عربستان، امارات، بحرین، کویت و عراق و در درجه دوم کشورهایی مانند پاکستان، افغانستان و ترکیه باید برای جنگ در منطقه آمادگی داشته و برخی از این کشورها مانند عربستان و یا امارات در آن شرکت داشته و یا از نظر پایگاههای نظامی و مسائل مالی آن را پشتیبانی کنند.

و بالاخره در صورتی که جنگ ادامه یابد، آمریکا و هم پیمانانش نگران واکنش های گروه های وابسته یا مورد پشتیبان ایران به ویژه حزب الله خواهند بود. این واکنش ها هم می تواند در مورد برخی نیروها و پایگاه های این کشورها به ویژه آمریکا باشد، هم در مورد اسرائیل و هم برخی از کشورهای منطقه به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده.

 برخی از این تصورات و دیدگاهها درست است، و برای همین است که آمریکا ظاهرا تمایلی برای آغاز زود هنگام جنگ نداشته و ندارد، و تا آنجا که می تواند تلاش می کند ایران را از راه محاصره اقتصادی، فشارهای سیاسی و هر چه بیشتر منزوی کردن به پای میز مذاکره و پذیرش خواست ها و شروط خود بکشاند و در عین حال خود را برای جنگ آماده کند. در مورد این دیدگاهها و نظرات خامنه ای و شرکا،همچنانکه پیش از این اشاره کردیم هیئت حاکمه آمریکا طی تمامی مدتی که سرگرم کشیدن ایران پای میز مذاکره بوده و هست، تمامی این فرایندها را پیش برده و شرایط را برای خود آماده تر کرده است و مشکل که از این جهات، موانعی جدی و یا حل نشدنی در مقابل پای آمریکا برای آغاز جنگ وجود داشته باشد.

داشته های خامنه ای برای جنگ - انسان و ابزار

 برای جنگ کردن دو چیز مهم و اساسی است: انسان و ابزار که از این میان انسان اساسی است.

انسان

آنچه که بسیار روشن  است این است که  خامنه ای و دارودسته اش و سپاه و بسیج و تمامی نیروهایشان «انسان» را ندارند. آنها به واقع کوچکترین پایه توده ای برای جنگ کردن و به ویژه تداوم دراز مدت آن ندارند. تمامی لایه های طبقات مردمی ایران، تمامی بخش ها، گروهها، خلق ها، تا مغز استخوان از این حکومت متنفرند و آرزوی سرنگونی آن و به درک واصل شدن آن را دارند. وضع به کلی و از هر لحاظ، کیفیتا با سال های آغازین جنگ با عراق و در مجموع دهه 60 تفاوت دارد. اگر آن زمان و تازه تا سالهای 63- 64 - زیرا از این سالها به بعد نرفتن به خدمت و فرار از جبهه ها بیشتر شد و میزان داوطلبین برای جنگ پایین آمد- می توانستند نیرو برای جنگ بسیج کنند، اکنون نه تنها نمی توانند، بلکه وضع برعکس شده است. مردم نه تنها خواهان جنگ نیستند، بلکه علاقه ای به جنگ کردن برای حکام کنونی ندارند. در یک کلام، اگر آن زمان اساس اتکاء حکومت اسلامی و خمینی  در جنگ با عراق به توده های مردم بود و می توانستند توده را به وسیله مذهب مسخ کنند، وضع اکنون بکلی برعکس است و این حکومت اگر بخواهد با امپریالیست ها تقابل کند، تنها و یا عمدتا با اتکاء به ابزار و سلاح می تواند با آنها روبرو شود. امری که از پیش بازنده بودن آنها را در بر دارد. 

به این ترتیب، در حالی که ملت ایران تاریخا از هرگونه دخالت کشورهای خارجی در امور خویش و تجاوز استعمار و امپریالیسم به کشور تنفر عمیق داشته، و به هیچوجه از این که آمریکا بخواهد به ایران تجاوز کند، حکومت کنونی را سرنگون کند و برای وی تصمیم بگیرد که چه نوع حکومتی به درد وی می خورد و چه کسانی و نیروها و طبقاتی باید بر وی حکومت کنند، خوشش نمی آید و آن را تجاوز آشکار به حریم خویش و حق تعیین سرنوشت خود می داند، اما این به هیچوجه به این معنا نیست که حاضر است برای حکام کنونی بجنگد و حکومت آنها را تداوم بخشد. در بخش هایی بعدی این مسئله را که در صورتی که آمریکا به ایران حمله کند، وضع تضادها از نظر عینی به چه شکل در خواهد آمد، بیشتر بررسی خواهیم کرد.(2)

در واقع،  خامنه ای  و پاسداران وی بیش از آنکه به فکر جمع آوری نیرو برای جنگ باشند، باید در این فکر باشند که اگر جنگ آغاز شد، چگونه مردم کشور خود را که به جنبش خود برای سرنگونی حکومت ادامه خواهند داد، سرکوب کنند.  بدین سبب خامنه ای و سپاه پاسداران کمترین درجه حساب را می توانند روی نیروی مردمی باز کنند.

حقیقت آن است و تجارب تاریخی یک صد سال اخیر آن را به دفعات ثابت کرده است که طبقات ارتجاعی در کشورهای زیر سلطه، عموما نمی توانند با اتکاء به مردم کشور خود، با امپریالیست ها روبرو شوند. نها پایگاه توده ای ندارند. و همین هم  آنها را به اجبار به سوی وابستگی به استعمار و امپریالیسم می کشاند. این تنها توده های طبقه کارگر، دهقانان و خرده بورژوازی هستند که می توانند با امپریالیست ها بجنگند؛ و تنها زمانی که این توده ها زیر رهبری طبقه کارگر و حزب کمونیست انقلابی وی، متحد و یکپارچه باشند می توانند به پیروزی بر امپریالیست ها نائل گردند.

اکنون به نیروهای پاسداران، بسیجی ها و ارتش بپردازیم:

اگر از سران و کادرهای ارتش بگذریم بخش بزرگ ارتش سربازان ساده هستند و شرایطی که در مورد کل مردم گفتیم کمابیش در مورد آنها صدق می کند. سربازان ساده، فرزندان کارگران دهقانان و طبقات زحمتکش و فقیر هستند و بیشتر آنها از وضع حاکم بر افکار عمومی مردم در مورد جنگ تاثیر می پذیرند. بنابراین خامنه ای حتی اگر در آغاز جنگ بتواند تا حدودی روی ارتش حساب کند، اما چنانکه جنگ تداوم یابد، نمی تواند حساب زیادی روی ارتش باز کند.

می ماند سپاه و بسیج:

در مورد اینها نیز آنچه باید گفت این است که بیشتر افرادی که در سپاه و یا بسیج هستند وبه ویژه طی ده بیست سال اخیر فاقد انگیزه های مذهبی  هستند و یا آن را از دست داده و صرفا برای اینکه حکومت آنها را چاق و چله می کند، به آن وفادار باقی مانده اند. اینها آن بسیجیان و پاسدارانی نیستند که حاضر بودند در جنگ با عراق تا پای جان و برای دفاع از آرمانهای مذهبی شان بجنگند. شکافهایی که پی در پی در این 30 سال اخیر در میان طبقات حاکم روی داده روی شکاف و ریزش های متوالی در سپاه و بسیج اثر گذاشته است. این نیروها از درون همبسته نیستند. 

تازه، اگر خامنه ای و سران سپاه می توانستند اینها را بسیج کنند، برای همان جنگ در سوریه بسیج می کردند. حال آنکه می دانیم که بخشی از نیروهایی که به سوریه فرستاده شدند، اتباع کشورهای دیگر همچون  لبنان، افغانستان و همچنین احتمالا از پاکستان و عراق بودند که از سوی سپاه  سازمان داده شدند. و اینها اساسا به ضرب پول  به سوریه رفته اند.  خامنه ای و سپاه روی این نیروها هنوز می توانند تا حدودی حساب کنند.

 به این ترتیب، دامنه حساب و کتاب خامنه ای تنگ تر و تنگ تر می شود و عمدتا به نیروهایی محدود از درون سپاه و بسیج و برخی نیروهای خود ساخته و یا مورد پشتیبانی خود در کشورهای دیگر، کاهش می باید.

البته حتی اگر ما بهترین شرایط و حداکثر حدود را در محاسبه خود در نظر گیریم و تمامی امتیازات موجود را در مورد نیروهای نظامی به خامنه ای و سران پاسداران بدهیم، باز هم آش دهن سوزی نمی شود. بجز سپاه و تا حدودی بسیج که در سرکوب های داخلی و نیز جنگ سوریه درگیر بودند و بخشهایی از بافت آنها کنترل شده است، بقیه نیروها از زمان جنگ با عراق مدام بافت شان تغییر کرده و تجربه ای هم از جنگ ندارند. به گمان ما و در صورتی که خامنه ای و شرکا وارد جنگ شوند، زمان زیادی از آن نخواهد گذشت که اینها از هم بپاشند.

ابزار -  موشک و اسرائیل

اما آنچه اینها بیش از دیگر چیزها به رخ آمریکا می کشند، وسایل و ابزار و ادوات نظامی است. در واقع آنها می خواهند با وسایلی با آمریکا بجنگند که خود آمریکا و کشورهای امپریالیستی به آنها اتکاء دارند و حرف نخست را در آن می زنند؛ یعنی تکنولوژی نظامی.

آنچه در این میان جلب توجه می کند سخنان سران سپاه در مورد زدن کشتی ها، کشورهای عربی منطقه و به ویژه اسرائیل و بالاخره حمله به نیروها و یا آن طور که خود می گویند «به آتش کشیدن منافع آمریکا» است.

حداکثر اینها چه می تواند باشد: چند حمله به منافع و یا نیروهای آمریکایی،  زدن موشک به برخی از کشورهای عربی و یا حداکثر اسرائیل.

حتی اگر فرض را بر این بگذاریم که سران حکومت اسلامی توپ های خالی در نمی کنند و هدفشان صرفا بازداشتن آمریکا از اقدامات نظامی و آغاز جنگ نمی باشد، و به اصطلاح نمی خواهند دست های خود را پُر نشان دهند، باید در این مورد به این دریافت برسیم که اینها توانسته اند موشک های پیشرفته ای بسازند و یا به گونه هایی کوچک از سلاح های قوی- اگر نه هسته ای- و با قدرت تخریب بالا دست یافته باشند و توانسته باشند آن را از چشم بازرسان آژانس  و یا جاسوسان آمریکا، انگلیس و اسرائیل که مثل مور و ملخ در سازمان های اطلاعات دولت و سپاه نفوذ  دارند، پنهان نگه دارند.

 حال اگر جنگ آغاز شود و تاسیسات ایران و نیروهای پاسدار هدف موشک ها و هواپیمای های جنگی قرار بگیرند، چه می خواهند انجام دهند؟ به کشورهای عربی منطقه و یا اسرائیل موشک بزنند؟اگر حتی موفق شوند، این تاوان سنگینی دارد که ملت ایران و درجه نخست توده های زحمتکش کارگر، دهقان و خرده بورژوازی باید آن را بپردازند.(3)

 در چنین صورتی مشتی مرتجع و بدون ریشه در میان مردم دلشان به این خوش است که اگر تهدید شده اند، مورد هدف قرار گرفته اند و یا سرنگون شده اند، اما چند موشک  هم به اسرائیل شلیک کرده اند. نهایت این دیدگاه این است که اگر قرار است آنها-  مشتی آخوند عقب مانده به همراه شرکاء کت پوش و کلا حکام مرتجعی که خون مردم را در شیشه کرده اند- نباشند، بهتر است ملت ایران هم نباشد. به عبارت دیگر، برای بقای حکومت حقیر خود، به ملتی بزرگ خسارت وارد کنند و یا بقای وی یا بخش هایی از وی  را در معرض تهدید جدی قرار دهند. آسان می توان تصور کرد که در صورتی که خامنه ای و پاسداران وی دست به چنین اعمالی بزنند، آمریکا بیکار نمی نشنید و تماشا نمی کند. آنها بدین صورت دست امپریالیسم آمریکا را باز خواهند گذاشت که به شکلی بسیار بدتر تلافی کند. تلافی ای که دامنه آنها تنها شامل حکام مرتجع نخواهد بود.

باری کیفیتا فرق است بین جنگی که طبقه کارگر و خلق با امپریالیسم می کند و جنگی که مرتجعین می توانند با امپریالیست ها بکنند.    

ادامه دارد.

هرمز دامان

نیمه نخست تیرماه 98

یادداشتها

1-    در مورد ترامپ، اغلب یا به برخی ویژگی های شخصی اش که نشانگر مذبذب بودن وی است، اشاره می شود و یا اینگونه گفته می شود که وی تاجر است و اهل جنگ نیست. این ها نظراتی است بغایت نادرست و سفیهانه. ترامپ نماینده و رهبر کنونی یک طبقه یعنی بورژوازی آمریکا است و گرچه برخی ویژگیهای شخصی او شکل معینی به رویدادها میدهد، اما او به هیچ وجه به تنهایی تصمیم نمی گیرد. این حزب وی، یعنی حزب حاکم جمهوری خواه، که اکنون رهبری کل طبقه بورژوازی در دست آن است می باشد که تصمیم می گیرد. پیرامون او را نمایندگان و رهبران دیگر این طبقه و حزب، که برخی از آنها همچون پمپئو و بولتون و پنس اکنون نام های مشهوری شده اند، فرا گرفته اند.  درحالیکه ترامپ برخی حرف ها و رفتارهای غریب نسبت به دیگر روسای جمهور آمریکا دارد، اما معاونین و دیگر وزرای وی به ویژه بولتون و پمپئو، دیدارهای خود را با روسای کشورهای اروپایی، روسیه و کشورهای منطقه پیش می برند و فعالیت ها را سازمان می دهند. ضمنا همین ترامپ دستور شلیک  موشک ها را به مواضع سوری صادر کرد. اکنون هم که این مقاله نوشته می شود گفته که او صرفا دستور توقف حمله را در این مرحله داده است. یعنی امکان حمله به قوت خود باقی است و می تواند دیر یا زود صورت گیرد.

2-    بد نیست اشاره کنیم که مواضعی که بخشی از «چپ» ها می گیرند و حرف هایی از این گونه می زنند که ما «عملا» در دو جبهه هم  با جمهوری اسلامی و هم با آمریکا مبارزه می کنیم، از نقطه نظر نیروی آنها، هیچ گونه مبنا و پایه عینی ندارد و این حرفها هم  جز مشتی حرف به درد نخور صنار سی شاهی نیست که صرفا عقل های پوکیده خودشان را اقناع می کند. به اصطلاح «طرف را به ده راه نمی دادند، سراغ خانه کدخدا را می گرفت». چهار تا نیرو ندارند که یک مبارزه ساده را رهبری کنند، آن وقت چنین ادعاهایی می کنند. در این باره در بخشی که به مواضع نیروهای پرمدعای چپ ایران که یا موضعشان عملا آنها را در انفعال قرار می دهد و یا ادا و اصولی در تضاد با موقعیت واقعی خود در می آورند، صحبت خواهیم کرد.  
3- در مورد این کشورها، به ویژه عربستان سعودی و امارات، ممکن است کار تلافی حملات  به گرفتن جزایری از ایران در خلیج فارس و یا بخش هایی از خوزستان کشیده شود.  

امپریالیسم آمریکا و فتنه گری تازه در خاورمیانه(4)

امپریالیسم آمریکا و فتنه گری تازه در خاورمیانه(4)

با توجه به تحولات پیش آمده در تقابل میان امپریالیسم آمریکا و جمهوری اسلامی، پیش از آنکه به گزینه های دیگر مورد بحث بپردازیم، بهتر است در این بخش و بخش بعدی، مروری بر این تحولات و تغییرات و وضعیت امپریالیسم آمریکا و حکام مرتجع ایران داشته باشیم.

تضعیف گرایش به مذاکره و تقویت گرایش به جنگ

 نخستین نکته این است که از میان دو روند مذاکره و جنگ، این روند جنگ است که وجه قوی تری یافته است و بوی آن می آید که روند عمده و حاکم شود. البته هنوز تعادلی میان این دو وجه به چشم می خورد، و هر دو، حرکت خاص خود را دارند، اما در صورتی که تحولات به ضرر مذاکره ادامه یابد و نیز برخی درگیری ها که هنوز محدود و کوچک هستند، تداوم پیدا کنند، به جای تبعیت روند جنگ از روند مذاکره(یا صلح) این روند مذاکره است که باید از روند جنگ تبعیت کند.

 دلایلی که می توان برای سنگین تر شدن وزنه به نفع جنگ و عمده شدن آن بر شمرد، از هر دو سو، از این قرارند:

روند پنهان مذاکره که همواره بین آمریکا با ایران وجود داشته است و در دوران اخیر احتمالا بیشتر هم شده بود، نتوانسته طرفین را به شرایط یکدیگر مجاب، و به ویژه ایران را پای میز مذاکره آورد. هر کدام خواست هایی گذاشته اند که دیگری بندهایی از آن را نپذیرفته است. به این ترتیب، روابط تا کنون موجود نتوانسته به مذاکره آشکار بینجامد و به سوی حل و فصل تضادهای موجود بین امپریالیسم آمریکا و سران حاکم بر جمهوری اسلامی گام هایی برداشته شود. به این  دلیل، روند مذاکره یا بی نتیجه و یا حاوی نتایجی اندکی بوده که برای حل و فصل تضادها کافی نبوده است و در نتیجه، حل مسائل و تضادهای میان این دو حکومت، گرایش به آن یافته که به وسیله جنگ ممکن گردد. اینکه آیا شرط و شروطی پنهانی بوده که به اصطلاح خط قرمز حکام کنونی به ویژه خامنه ای و سران پاسداران به شمار می آیند- مثلا کناره گیری  باند خامنه ای از قدرت- روشن نیست.

برداشتن شروط مذاکره

 مهمترین تحول در این زمینه این بوده است که سران امپریالیسم آمریکا  شروط خود را برای مذاکره برداشتند و گفتند که حاضرند بدون شرط گذاشتن بر سر میز مذاکره بنشینند. هرچند که که این عموما ظاهر قضیه بوده است و آنها همواره پشت بندی به این بدون شرط و شروط بودن مذاکره افزوده می کردند و خواست دست برداشتن حکومت ایران از اتمی شدن و یا ساخت موشک های دوربرد را قید می کردند.

 برداشتن شروط مذاکره به هیچوجه به این معنی نیست که این شروط به کلی حذف می شوند. زیرا در آن صورت اساسا دلیلی برای خروج آمریکا از پیمان برجام نمی توانست وجود داشته باشد. این شروط تنها پیش از مذاکره برداشته می شوند. اما خواه در همین مذاکرات و آمدن و رفتن ها و خواه اگر ایران پای میز مذاکره بنشیند، آنگاه این شروط به همراه شروط دیگری که آشکار و پنهان به میان آمده و یا خواهند آمد، به مسائل مذاکرات تبدیل خواهند شد.

آنچه که روشن است این است که سران آمریکا اساسا برای تغییر ایجاد کردن در بندهایی از برجام، از آن بیرون آمدند و تحریم اقتصادی کنونی را آغاز و اجرا کردند. تحریمی که نتایج آن  تنها به منافع طبقات حاکم در ایران ضربه نزده، بلکه بار آن به روی مردم و در درجه نخست کارگران و زحمتکشان و حقوق بگیران لایه های پایین خرده بورژوازی افتاده و کمر آنها را خرد کرده است. افزون بر این، تحریم های مذکور،  به منافع خودشان و تمامی کشورهای امپریالیستی غربی و بخشی از کشورهای زیر سلطه نیز ضربه زده و خواهد زد.

بنابراین، آنها خواست هایی داشته و خواهند داشت که آن را کمابیش در مذاکرات رو درو، آشکار و پنهان به میان خواهند آورد. از این رو، دست برداشتن از شروط پیش از مذاکره و نشستن پای میز مذاکره، در نفس اینکه آنها خواهان تغییراتی هستند، تغییری به وجود نخواهد آورد و وضع به شرایط برجام بر نخواهد گشت.

 به نظر می رسد که بخشی از این دست برداشتن دولت آمریکا از 12 شرط پیش از مذاکره، بدان سبب باشد که انجام آنها خواهان فرایندی است که در زمان کوتاه ممکن نمی باشد.از سوی دیگر، پذیرش چنین پیش شرط هایی، وجه حکومت ایران را به شدت پایین می آورد. بنابراین، نخستین خواست سران حکومت کنونی نیز بوده است.

در مورد دلیل دوم، روشن است که برای حکام وقت با این کبکبه و دبدبه و در حالیکه کلی ادعا میان مردم کشور خود و نیز برخی جریان های وابسته به خود در کشورهای منطقه دارند، پذیرش مستقیم 12 شرط و نشستن پای میز مذاکره، تحقیری شدید به شمار می آمد و بنابراین خواست برداشتن آنها پیش از مذاکرات برای آنها بسیار مهم و اساسی بوده است.

همچنین، پیغام و پسغام های رد و بدل شده که خواه از سوی سران کشورهای امپریالیستی مانند آلمان و ژاپن، و خواه از سوی سران کشورهای زیر سلطه منطقه مانند قطر و عمان و غیره صورت گرفته است، در حالیکه نشانگر تحرکات و اقداماتی برای مذاکره بوده اما تا کنون نتوانسته روند مذاکرات را به مراحل تازه تری ارتقاء دهد. به نظر می رسد که شرایط و بندهایی که احتمالا پنهانی عنوان شده و لازم بوده که از سوی حکام کنونی به ویژه خامنه ای پذیرفته شود، پذیرفته نشده است؛ و به همین سبب مذاکرات، تا اینجا که خبرها و اتفاقات نشان می دهد، نتایج بارز، اساسی و موفقیت آمیزی نداشته است.

این میان سخنان خامنه ای در برابر نخست وزیر ژاپن که حکومت ایران با ترامپ وارد مذاکره نخواهد شد، نیز تحرک بیشتری به روند جنگ  و آماده شدن برای آن داده است.  ظاهر قضیه این است که  خامنه ای می خواهد نقش یک مخالف  تند و تیز آمریکا را بازی کند، اما این تنها تا حدی می تواند باشد که وی گمان کند که - آنچنانکه پیشتر هم گفته است- آمریکا دست به جنگ نخواهد زد. گویا این اندیشه که آمریکا دست به جنگ نخواهد زد، موجب آن گشته که باند خامنه ای و سپاه های و هوی بیشتری به راه بیندازند.

به این ترتیب و با توجه به عدم موفقیت ماموریت فرستاده ها به ویژه از جانب آلمان و ژاپن، و سخنان خامنه ای در دیدار با نخست وزیر ژاپن و های و هوی فرماندهان سپاه و روزنامه های جریان خامنه ای پیرامون این سخنان، روند مذاکره کند شده و حرکت به سوی جنگ تقویت شده و سرعت بیشتری پیدا کرده است.

حمله به نفتکش ها

رویدادهایی که این میان و به نفع روند جنگ رخ داده عبارتند از حملاتی که به کشتی های نفتکش و به ویژه این آخری ها دو نفتکش ژاپنی صورت گرفته، حمله به مواضع عربستان سعودی از سوی حوثی ها و نیز برخی حملات جسته و گریخته به کنسولگری آمریکا در بصره، سفارت آمریکا در بغداد و نیز به محل های استقرار نیروهای آموزش دهنده آمریکای در عراق. آنچه آمریکا می گوید این است که این حملات از جانب سپاه پاسداران و یا نیروهای هوادار ایران صورت گرفته است. در مقابل حکومت ایران هر گونه نقش داشتن را در این حملات منکر شده است.

 حملات صورت گرفته می تواند هم کار خود دولت آمریکایی و نوعی خود زنی برای اقناع افکار عمومی- خواه داخل کشور آمریکا و خواه بیرون این کشور- به اینکه این حکومت ایران است که دست به اقدامات جنگ طلبانه می زند،  فشار روانی روی حکومت ایران با  تهدید بیشتر این حکومت به جنگ و مجبور کردن وی به آمدن پای میز مذاکره، و همچنین بطورکلی ایجاد شرایط  روانی و عملی به نفع جنگ باشد.

از سوی دیگر این حملات می تواند کار خود پاسداران و یا نیروهای هوادار حکومت ایران و به دستور این حکومت باشد. آنها نیز می توانند موذیانه از وضعیتی که در گذشته در مورد عراق به وجود آمد و دست و دروغ های حکومت آمریکا رو شده، بهره ببرند و با استفاده از جو موجود، مظلوم نمایی کرده و خود را بی تقصیر و بی گناه جلوه دهند. درحالیکه می دانیم که کار تهدید کردن آمریکا، حتی به دولت روحانی نیز کشیده شد و وی در دو سخنرانی به این نکته اشاره کرد که در صورتی که ایران نتواند نفت صادر کند، هیچ کشور دیگری نیز در منطقه نخواهد توانست نفت صادر کند.

با اینکه  به سبب ضعف و ناتوانی حکومت کنونی و هارت و پورت کردن های بی پایانش به ویژه علیه امپریالیست ها، کمتر اندیشه و تصور به سوی امر اخیر گرایش می یابد، اما  از سوی دیگر به سبب مکار و فریبکار بودن خامنه ای و دارودسته حاکم، این امر را نیز باید جزو احتمالات منظور کرد.

به هر حال اینکه دو سوی این جدال چه نظری خاصی در مورد این اتفاقات دارند، تاثیری در این اینکه این اتفاقات  آگاهانه یا ناآگاهانه، خواسته یا ناخواسته روند جنگ را تقویت کرده و می کند، نخواهد داشت.

سرنگونی پهپاد آمریکایی

اما مهمترین حادثه  به وجود آمده این بوده که یک پهپاد آمریکایی هدف شلیک موشک های نیروی هوایی سپاه پاسداران قرار گرفته و سرنگون شده است. پشت بند آن ظاهرا پروژه ای بوده که از جانب سران امپریالیسم آمریکا ترتیب داده شده و طبق آن قرار بوده که به سه سایت ایران حمله شود. گویا ترامپ آن چنان که خودش می گوید، ده دقیقه پیش از انجام و به این دلیل که تعداد 150 نفر جان خود را از دست می دادند، آن را متوقف کرده است.

ورود این پهپاد به حریم هوایی ایران، چنانکه حکومت ایران ادعا می کند و برعکس عدم ورود آن به حریم هوایی ایران، چنانکه دولت آمریکا ادعا میکند، از جمله مواردی است که یک نقطه جهش کوچک را به سوی جنگ بازی کرده و می کند.

 این پهپاد از سوی آمریکایی می تواند هم برای جاسوسی فرستاده شده باشد، هم تنها برای اینکه  واکنش طرف ایرانی تست شود، و هم اساسا برای اینکه  به آن شلیک و زده شود تا بتوان بر مبنای چنین زدنی، فضای جنگی و تهدید آمیز را شدیدتر کرد. همه این دلایل می تواند برای فرستادن این پهپاد به حریم هوایی ایران و یا نزدیک به آن وجود داشته باشد.

  یکی از فرض های که می توان در مورد آن داشت، این است که این ها از زمره اقداماتی است که می توان آنها را عقب رفتن و میدان دادن به طرف مقابل، برای اینکه او حمله را آغاز کند  نامید:

«یک تکه پهپاد می فرستی، طرف آن را می زند و تو به این وسیله خود را برای تلافی کردن و ضربه ای نسبت به آن سنگین تر وارد کردن محق جلوه می دهی. چیز کمی باخته ای و چیز بزرگی به دست آورده ای!»

 آمریکا می تواند به وسیله چنین اقداماتی، از یک سو واکنش نظامی ایران را بسنجد و از سوی دیگر خود نقش «مظلوم» را بازی کند، دولتهای مختلف و افکار عمومی داخل آمریکا و بیرون آمریکا و حتی داخل ایران را به نفع خود سامان دهد و بسیج کند.

 همچنین است موضع ترامپ رئیس جمهور آمریکا. وی می گوید که قرار بوده که پروژه ای برای انجام حملاتی محدود به ایران اجرا شود و به این دلیل که گفته شده در اجرای این پروژه حدود 150 نفر کشته می شوند، ده دقیقه پیش از اجرا، دستور توقف آن را داده است.

 سپاه پاسداران و بلندگویان خامنه ای برای زدن یک پهپاد، عدم واکنش آمریکا تا کنون و برخی عقب نشینی های ظاهری ترامپ، چنان جشنی راه انداخته اند که انسان گمان می کند جنگ هنوز آغاز نشده را برده اند. بد نیست که حضرات فکر کنند که ممکن است آمریکا عقب رود و به این حضرات اجازه دهد که با زدن یک پهپاد سرمست شوند و کری بخوانند. هیچ بعید نیست که چند حمله نیروهای آمریکایی و تخریب هایی که به عمل می آورند، قهقهه هاشان را به گریه و ناله و ماتم و سوگواری تبدیل کند.

 یکی از دلایلی که می تواند در«داستان صد و پنجاه نفر» ترامپ وجود داشته باشد، این است که برای ترامپ و هیئت حاکمه آمریکا، جدا از هدایت افکارعمومی بین المللی، هدایت افکار عمومی ایران نیز مهم است.  اکثریت به اتفاق مردم ایران از حکومت کنونی متنفرند و حکومت  آمریکا اگر بخواهد به  ایران حمله کند و خواه مستقل و خواه در کوران جنبش خود مردم ایران به سرنگونی حکومت کنونی دست زند و بخواهد خود را هوادار مردم ایران، «دموکراسی» و «آزادی» نشان دهد و حکومت باب میل خود را سر کار بیاورد، باید هوای افکار عمومی را در ایران داشته باشد و تا آنجا که ممکن است، به حملاتی دست نزند که در آن افراد غیر نظامی جان خود را از دست می دهند. گرچه بطور کلی امپریالیست ها پای بند کوچکترین قاعده ای نیستند و پیش برد منافع خود را با کمترین هزینه جانی و مالی در درجه اول اهمیت قرار می دهند. برای آنها «یک سنت هم یک سنت است»!

افول آمریکا؟

اما چنانکه وضع درست آنگونه باشد که سران جمهوری اسلامی  تصویر می کنند و ترامپ و سران آمریکا  با این همه هارت و پورت و لشکر کشی و تکنولوژی نظامی و غیره...ناتوان از آغاز یک جنگ و یا مردد در دست زدن به آن باشند و با دیدن مقاومت  سران جمهوری اسلامی در مقابل  بندهای مذاکره و خواست های خود، به عقب نشینی دست زده اند، آنگاه باید تحلیل ما به ضعف اساسی طرف مقابل بچرخد؛ یعنی امپریالیسم آمریکا.

چنانچه امپریالیسم آمریکا از این تنگنا و مخمصه سالم و پیروز- خواه دیپلماتیک  و در روند مذاکره و خواه بدتر از آن نظامی و در روند جنگ - بیرون نیاید، آنگاه باید پذیرفت که نتایج منفی این جدال برای وی، نشانگر جهشی کیفی در موقعیت رو به افول وی در جهان است. افولی که از مدتها پیش آغاز شده و تا کنون ادامه یافته است. این همانند وضعی است که امپریالیسم انگلیس پس از جنگ جهانی دوم شاهد آن بود. اما شواهد دال بر این است که یکی از دلایل آمریکا برای این ماجراجویی در خاورمیانه، همین تقابل با روند رو به افول بین المللی خودش باشد. در حال حاضر داوری سخت است و باید پس از پیشرفت رویدادها به قضاوت های دقیقتری دست زد.

مانورها و حرکات پر تضاد سران آمریکا

سخنان ترامپ در این مورد و کلا سخنان سران اصلی آمریکا ( پمپئو، بولتون و ...) در مورد ایران بسیار پر تضاد و پر از مانورهای گیج کننده است. برخی از این تضادها و مانورها می توانند واقعی باشند و یا ریشه هایی در واقعیت داشته باشند و از ضعف های امپریالیسم آمریکا و یا از نکات قوت وی برخیزند. برخی دیگر تصنعی بوده و صرفا می توانند برای  گیج کردن سران جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران، فریب  دادن آنها برای رو نشدن برنامه و نقشه های در راه و یا در حال اجراء و همچنین بازی با افکار عمومی باشند.

 بدیهی است که وضع درونی خود آمریکا می تواند دلایلی برای این تضادها و مانورها ایجاد کند. آنچه که آشکار است این است که درون هیئت حاکمه آمریکا و به ویژه میان حزب دموکرات - دقیقتر جناح هایی از حزب دموکرات  که البته جناح مسلط این حزب نیستند-  با جناح مسلط بر حزب جمهوری خواه یعنی  ترامپ و دیگران اختلاف وجود دارد. بنابراین، از زمره مسائل اساسی واقعی که پیش پای ترامپ و جناحی که وی نماینده آن است وجود دارد، یک دست کردن دیدگاه هیئت حاکمه آمریکا در مورد مسئله جنگ، به وجود آوردن وحدت در حزب جمهوری خواه در مورد جنگ و نیز به ویژه مجاب کردن جناحی از حزب دموکرات است که مخالف جدی جنگ به شمار می آیند، و یا چنانکه نتوانند آنها را مجاب کنند، حداقل آنها را در حزب دموکرات به انفراد برسانند و محدود کنند.

از سوی دیگر، وضعیت ترامپ در انتخابات در پیش آمریکا برای حزب جمهوری خواه بسیار مهم است و تردیدی نیست که زمان این انتخابات، شرایط حزب جمهوری خواه و موقعیت خود ترامپ و جناح وی در حزب جمهوری خواه برای آنها در زمان دست زدن به جنگ، بسیار مهم است. همچنانکه در بخش های پیشین گفتیم دست زدن به جنگ شاید آسان باشد، اما در صورتی که به درازا بکشد، جمع و جور کردن آن و سالم بیرون رفتن از آن کار بسیار مشکلی است.

افزون بر اینها وضع افکار عمومی در آمریکا برای ترامپ و حزبش حائز اهمیت است. آنها باید این افکار عمومی را برای جنگی دیگر آماده کنند.

 و بالاخره وضع کنونی اقتصاد آمریکا که شواهد دال بر رونق نسبی آن است و اینکه جنگی دیگر بتواند این اقتصاد را رونق بیشتری ببخشد و یا از رونق بیندازد برای سران امپریالیسم آمریکا و جناح حاکم بسیار مهم است.

باری بخشی از این دلایل، آمریکا را بیشتر به آن سو می راند که تضادهایش را با ایران تا آنجا که جای مانور و پیش روی و پس روی وجود دارد، از راه مذاکره حل و فصل کند. اما همه چیز همواره  و آن چنان که سران آمریکا می خواهند پیش نمی رود، به همین دلیل، به ناچار باید برای گزینه جنگ نیز تمامی جوانب را در نظر گیرند و روند آن را در صورتی که چندین سال به درازا کشد، پیش بینی کنند و برای حل و فصل تمامی  مسائل، راه حل هایی در آستین داشته باشند.

جدا از اینها، همچنانکه در بخش های پیشین اشاره کردیم حل و فصل تضادهایی که در این مورد با امپریالیستهای اروپایی و ژاپن وجود دارد و نیز جدال ها و سازش ها با امپریالیسم روس نیز حائز اهمیت است. روند موضع گیری های سران امپریالیست های اروپایی(انگلستان، آلمان، فرانسه) و نیز روسیه نشان می دهند که موانع مقابل پای آمریکا یکی پس از دیگری در حال بر داشته شدن و تضادها در حال حل و فصل شدن است و نه برعکس.

 همچنین این مانورها و تضادها را می توان برای این دانست که  دست زدن به هیچ اقدامی را قطعی و آشکار نمی کنند. این می تواند به سران کشور آمریکا امکان دهد که به همین تحریم های اقتصادی کمرشکن ادامه دهند و از این راه وضع عمومی حکومت کنونی و نیروهایش را به نهایت ضعف برسانند، و در عین حال، نیروهای اطلاعاتی و جاسوسی وی نیز زمان مناسب داشته باشند که برآوردی دقیق از تمامی امکانات تسلیحاتی و عوامل انسانی که حکام ایران می توانند روی آن ها حساب کنند، به عمل آورند. سران کشور آمریکا و نیروهای اطلاعاتی و جاسوسی آن این امر را که ممکن است حکام کنونی و سپاه پاسداران سلاح هایی مخفی داشته باشند که برای روز مبادا ذخیره کرده اند، در نظر می گیرند و به نظر تا تسلط کامل- اگر با توجه با ماهواره ها و جاسوس هایی که در دم و دستگاههای اطلاعاتی  دولت و سپاه پاسداران جمهوری اسلامی دارند، تا کنون نتوانسته باشند به آن رسیده باشند- بر وضعیت نیروهای ایران و به ویژه سلاح های آن، از دست زدن به جنگ پیش از موقع  پرهیز کنند.

ادامه دارد.

هرمز دامان

نیمه دوم خرداد 98