پیروزی کارگران کارخانه نیشکر هفت تپه در مبارزه برای خواست دولتی شدن کارخانه
تحقق یکی از
خواست های مهم کارگران
در روز یکشنبه نوزدهم اردیبهشت ماه 1400 اعلام شد که به
وسیله ی دستگاه قضایی از مالک خصوصی نیشکر هفت تپه خلع مالکیت شده است و این
کارخانه به وضعیت سابق خود بازگشته و در اختیار بخش دولتی قرار گرفته است.
این امر برای
کارگران هفت تپه یک پیروزی به شمار می آید، زیرا کارگران توانسته اند به یکی از
خواست های مهم اقتصادی - سیاسی خود یعنی بازگشت کارخانه از بخش خصوصی به بخش دولتی
در فرایند مبارزه ای که از پنج سال پیش از این آغاز شده بود، تحقق بخشند. اینکه
دولتی شدن را نه کارگران بلکه دستگاه قضایی انجام داد و هدف های انتخاباتی هم از
آن داشت، (یعنی در شیپور کردن مبارزه با فساد و جمع کردن آرا برای رئیسی جلاد)که
هر دو درست است، نمی تواند این امر را در سایه قرار دهد که این تغییر مالکیت در پی
خواست کارگران و در نتیجه ی مبارزه ی طولانی خود کارگران صورت گرفت، و چنانچه این
خواست و این مبارزه وجود نداشت در بهترین حالت و در صورت بروز جدال جناح ها و باند
بازی ها بر سر آن، از دست یک جناح و باند خصوصی در می آمد و در اختیار جناح و باند
خصوصی دیگری قرار می گرفت.
این پیروزی می تواند برخی از ناراحتی ها و مشکلات و مصائب
کارگران را بر طرف نماید. مهم ترین اینها عبارتند از نگرانی کارگران از تعدیل
نیروی کار به وسیله ی صاحب کارخانه و بنابراین امنیت شغلی، نگرانی از بابت به هرز
رفتن نیروی تولید کارخانه به دلیل اهمیت ندادن کارفرما به تولید و استفاده از
سرمایه های کارخانه برای تجارت های ممنوع و غیره؛ نتیجه مورد اخیر بالا نرفتن حقوق
کارگران و در نتیجه رفاه نسبی کارگران و مواردی از این گونه است.
بنابراین با دولتی شدن کارخانه کارگران ظاهرا می توانند از
چند نتیجه مطمئن باشند:
به ساده گی اخراج نخواهند شد و در نتیجه تا حدودی امنیت
شغلی خواهند داشت.
احتمالا حقوق های آنها سرموقع پرداخت خواهد شد. اگر چه در
این امر، آن هم در شرایط اقتصادی کنونی، تضمینی وجود ندارد، با این حال اینکه
چندین و چند ماه حقوق ها به عقب بیفتد و از یک سو به نگرانی کارگران در مورد آینده
دامن بزند و از سوی دیگر آنها در شرایط کنونی در بی پولی و در فقر و مسکنت به سر
برند و نتوانند نیازهای ابتدایی خود را تهیه کنند، یا پیش نخواهد آمد و یا حداقل
همواره پیش نخواهد آمد.
اینکه با بهبود تولید، کارگران بتوانند امیدوار باشند که
افزایش حقوق خواهند داشت و در نتیجه رفاه
خود و خانواده ی خود را در آینده بالاتر ببرند بیشتر خواهد شد.
به این ترتیب و از دیدگاه کارگران، دولتی شدن کارخانه می
تواند نتایج موثری بر احساس امنیت شغلی، رفع برخی نگرانی ها و رفاه نسبی آنها
داشته باشد.
این البته یک سوی قضیه است. سوی دوم آن بر می گردد به شرایط
عمومی ایران و وضعی که بر کل کشور از نظر بحران های اقتصادی و سیاسی جاری و شکاف
روزافزون بین توده های کارگر و زحمتکش و سرمایه داران بوروکرات - کمپرادور مذهبی،
حاکم است. در واقع این شرایط عمومی بحران کنونی و آینده ی آن است که نشان خواهد
داد دولتی شدن کارخانه مزبور تا چه حدودی می تواند انتظارات کارگران را برآورده
سازد.
دورنمای مبارزات کارگران هفت تپه
در مورد مبارزات کارگران نیشکر هفت تپه باید گفت که نقطه ی
اوج آن همانا گردهمایی و راهپیمایی های مداوم کارگران و خانواده هایشان بود که در
شرایط خاص رشد مبارزه علیه حکومت استبداد مذهبی توانست توده های زحمتکش و میانی شهر را با خود همراه کند و طبقه کارگر
همچون رهبر مبارزات توده ای ظاهر گردد؛ طبقه ای که توان آن را دارد که تحقق بخش
خواست های دموکراتیک و انقلابی این توده ها شود.
از سوی دیگر، کارگران هفت تپه با کوله باری از تجربه ی
مبارزه طبقاتی خواه در اشکال تشکل به ویژه سندیکا و خواه در اشکال گوناگون مبارزه
(از اعتراض های ساده گرفته تا اعتصاب و گردهمایی و راهپیمایی و درگیری و بازداشت و
شکنجه و زندان و...) تغییر از مالکیت خصوصی را به مالکیت دولتی پشت سر می گذارند.
تمامی این تجربه در مبارزات بعدی آنها در کارخانه ی دولتی شده تداوم خواهد یافت.
اما اینکه خواست هایی که کارگران در هنگام مبارزه با کارفرمای خصوصی و دولت در
دوره ی پیشین داشتند، چگونه تداوم خواهد یافت و چنانچه مضمون آن تغییر کند و یا کم
و زیاد شود و غیره، چگونه اشکالی به خود خواهد گرفت، روشن نیست.
در واقع دورنمای این مبارزه، از یک سو به شرایطی بستگی دارد
که دولتی شدن کارخانه به وجود خواهد آورد و از سوی دیگر به اینکه بر کل جنبش
کارگری و جنبش دموکراتیک انقلابی توده مردم چه شرایطی حاکم خواهد شد.
و بالاخره در کنار خواست دولتی شدن کارخانه و برخی
از خواست های ریز و درشت دیگر، شعار«اداره ی شورایی» نیز طرح شده بود. به اینکه
این شعار در اوج گیری و تکامل آتی جنبش کارگران( ویا افول و رکود آن) دنبال خواهد
شد و یا خیر و چنانچه دنبال شود به چه صورتی دنبال خواهد شد و یا در خواهد آمد، به
دلیل اهمیت آن، در مقاله ی دیگری پرداخته ایم که به زودی در وبلاگ قرار خواهد گرفت.
هرمز دامان
نیمه دوم اردیبهشت 400
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر