چه کسانی شایسته عنوان عقب نشینی به نظرات کهنه هستند؟(1)* نقد نظرات ایده آلیستی - رویزیونیستی آواکیانیست های ترکیه در مورد حقیقت طبقاتی

چه کسانی شایسته عنوان عقب نشینی به نظرات کهنه هستند؟(1)* 

نقد نظرات ایده آلیستی - رویزیونیستی آواکیانیست های ترکیه در مورد حقیقت طبقاتی

عمده وجوهی که آواکیانیست ها با نفی حقیقت طبقاتی نفی می کنند:

نفی طرح مباحث به شکل مشخص و ماتریالیستی و جایگزینی به وسیله طرح مجرد و ایده آلیستی آنها

نفی این حکم ماتریالیستی که وجود اجتماعی انسان است که شعور اجتماعی وی را تعیین می کند

نفی این حکم ماتریالیستی که در جوامع طبقاتی بر هر فکر و عقیده ای مهر طبقاتی خورده است( توجه به استثناء ها، موارد و  وجوه غیر عمده برای نفی این حقیقت بنیادی)

نفی مطلق بودن تضاد در دیالکتیک و دفاع ضمنی از وحدت طبقات آنتاگونیست

نفی وظیفه شناخت و تغییر جهان به وسیله طبقه کارگر در دوران کنونی

 نظراتی که در این مقاله مورد بررسی و نقد ماست در جزوه ای آمده که از جانب دو نفر هوادار آواکیان در ترکیه نوشته شده و به وسیله مقلدین بی اراده و مطیع ایرانی آواکیان ترجمه شده است. نویسندگان این جزوه به نقد نظرات آجیت تئوریسین حزب کمونیست هند(مائوئیست) علیه آواکیان پرداخته اند. بررسی تمامی این جزوه که بیشتر آن تکرار همین آل و آشغال های ایده آلیستی و ضد مارکسیستی است که آواکیان به خورد هوادارانش داده، از حوصله ما بیرون است. با این حال در آینده اگر فرصتی دست دهد، برخی از نکات این جزوه را بررسی و نقد خواهیم کرد. در مقاله ی حاضر صرفا به پاره ای که به حقیقت طبقاتی (ص40-37 )می پردازد، توجه می کنیم.

در جزوه نوشته شده است:

«  بخش عمدۀ تفاوتی که میان پیشرفت مارکسیسم توسط آواکیان یا دفاع در حال عقب نشینی و تعمیق گرایشات انحرافی موجود در تاریخ جنبش کمونیستی توسط آجیت وجود دارد حول این پرسش متمرکز شده که آیا حقیقت یک خصلت طبقاتی دارد یا خیر؟»( آجیت  تصویری از پس ما ماندۀ گذشته، نوشته اسحاق باران و کی.جی.آ» ترجمه، حزب کمونیست ایران(مارکسیست لنینیست مائوئیست، ص 37)

بنابراین اگر کسی بر این نکته پافشاری کند که حقیقت یعنی شناخت حقیقت و یا همان نظریه شناخت مارکسیستی خصلت طبقاتی دارد، وی در حال «دفاع در حال عقب نشینی» است و به «تعمیق گرایشات انحرافی موجود در تاریخ جنبش کمونیستی» دست زده است، اما اگر کسی بگوید که شناخت از واقعیت و حقیقت، طبقاتی نیست و نمایندگان تمام طبقات سرمایه دار، خرده بورژوازی و طبقه کارگر و استثمار کننده و استثمار شونده در شناخت حقیقت عینی شرایط و منافع یکسانی دارند، به یک سان می توانند آن را بشناسند، و یا در مورد آن نظر واحدی داشته باشند( به ویژه در علوم اجتماعی) آن گاه این یک پیشرفت در مارکسیسم است.

 به عبارت دیگر، اگر ما بر مبانی درست مارکسیسم- لنینیسم- مائوئیسم  که طی تقریبا دو سده مبارزه و آزمایش های بسیار طبقات در مبارزه طبقاتی و موقعیت های متفاوت و متضاد و نیز مبارزه ایدئولوژیک در زمینه ها و مسائل گوناگون به دست آمده است، پافشاری کنیم، به گذشته برگشته ایم و اما اگر به پیشامارکسیسم و پیشاماتریالیسم تاریخی یعنی ایده آلیسم تاریخی برگردیم، یعنی زمانی که تصور نظریه پردازان تاریخ و جامعه شناسی از جامعه طبقاتی بدین صورت نبود که طبقات با منافع متضاد از حقیقت واحدی درک های متفاوت و متضادی دارند، معنای آن این است که تکامل یافته و پیشرفت کرده ایم!

 باید توجه کرد که بین این عبارت که « آیا حقیقت یک خصلت طبقاتی دارد یا خیر؟» با این عبارت که « آیا شناخت حقیقت یک خصلت طبقاتی دارد یا خیر؟» تفاوت است. در عبارت نخست روشن نیست که منظور کدام حقیقت است، حقیقتی که بیرون از ذهن است و یا شناخت از آن. آواکیانیست ها عموما خلط مبحث می کنند و این دو مسآله را در هم می آمیزند. یعنی موجودیت حقیقت عینی در بیرون از ذهن با شناخت حقیقت عینی به وسیله ذهن انسان را.(1)

روشن است که بین شناخت عینی و خود حقیقت عینی فرق است. حقیقت عینی، ماهیت آن واقعیتی است که بیرون از ذهن ما موجود است. برای نمونه ارزش اضافی. وجود عینی این حقیقت، طبقاتی نیست( همچنان که وجود ماده بیرون از ذهن انسان، طبقاتی نیست) زیرا ارزش اضافی گرچه یک رابطه معین طبقاتی است، اما وجودش وابسته به وجود شناخت طبقات از آن نیست. واقعیتی است عینی بیرون از ذهن ما( ارزش اضافی بسیار پیش از این که مارکس آن را کشف کند، وجود داشت. همچنان که ماده، زمانی که انسانی وجود نداشت، موجود بود). اما شناخت این حقیقت و پرده برداری از آن طبقاتی است. شناخت ارزش اضافی نه به وسیله نمایندگان ایدئولوژیک بورژوازی، بلکه به وسیله نماینده سیاسی طبقه کارگر یعنی مارکس ممکن گشت.

حقیقت طبقاتی یک نکته کلیدی است

 نویسندگان ادامه می دهند:   

« از آنجا که این یک نکته کلیدی در مناظره کنونی و مباحثی که جلوتر خواهید خواند به حساب می آید...»

 بنابراین از دیدگاه این آواکیانیست ها حقیقت طبقاتی یک نکته کلیدی در مناظرات میان آواکیانیسم و جریان های مائوئیستی به شمار می آید و« بخش عمده تفاوتی» که میان آواکیانیسم و مارکسیسم موجود است، بر سر همین  مساله است. ما نیز تا حدودی این نکته را تأیید می کنیم.  می گوییم «تا حدودی» زیرا آواکیان در تمامی نکات مهم و اساسی مارکسیسم تجدید نظر کرده و به جای آن رویزیونیسم را نشانده است. بنابراین اگر بخواهیم نکاتی را در این اختلاف بین مارکسیسم و آواکیانیسم نام ببریم باید تمامی مبانی ماتریالیسم و دیالکتیک و تمامی تئوری های اساسی ماتریالیسم تاریخی و نیز اقتصادی را نام ببریم .

با این وجود، چنان که پایین تر خواهیم دید، نفی حقیقت طبقاتی از جانب آواکیان نفی یکی از مهم ترین مبانی ماتریالیسم تاریخی و مارکسیسم و یکی از مبانی ایده آلیسم تاریخی و رویزیونیسم آواکیانیستی است. تصدیق غیر طبقاتی بودن حقیقت موجب آن گشته که گوش آواکیانیست ها برای شنیدن هر آل و آشغالی از جانب بورژوازی و نمایندگان سیاسی آن باز باشد و آن را حقیقت پندارند و در پنجره مارکسیسم را برای چنین نظراتی چارطاق باز کنند تا جایی که از مارکسیسم- لنینیسم- مائوئیسم در اندیشه ی آنان، نکته ای انقلابی باقی نماند.

آیا جایگاه طبقاتی فرد در نوع شناخت فرد از حقیقت موثر است؟

سپس چنین ادامه می دهند:

«... بگذارید منظورمان را از این نظر نادرست که حقیقت یک خصلت طبقاتی دارد روشن کنیم. یک جنبه اش این ایده است که صحت یا کذب یک مسئله وابسته است و یا عمیقا مشروط می شود به این که فرد یا گروه اجتماعی مدافع و ارائه دهنده و پیش برنده آن نظر خاص چه پیشینه طبقاتی یا اجتماعی ای دارد؟»

تردیدی نیست که جایگاه طبقاتی فرد یا گروه اجتماعی ارائه دهنده یک نظریه، در نوع نگاه وی به واقعیت و درک و شناخت آن از حقیقت تاثیر می گذارد. افراد و گروه ها با جایگاه طبقاتی متفاوت و متضاد، درک های متفاوت و متضادی از حقیقت دارند. بنابراین صحت یا کذب نظرات شان در مورد حقیقت ارتباط معینی دارد با این جایگاه طبقاتی.

چنانچه مساله به گونه ای دیگر طرح شود، یعنی بدین گونه که خیر جایگاه طبقاتی فرد یا گروه اجتماعی ارائه دهنده نظریه درباره حقیقت تأثیری در شناخت آن از حقیقت ندارد  یعنی نظری که آواکیانیست ها در موردش های و هوی می کنند، این بازگشت به طرح پیشاماتریالیسم تاریخی و پیشامارکسیستی آن است و نه اندیشه ای بر مبنای ماتریالیسم تاریخی و مارکسیستی .

ببینیم که نظر آواکیانیست ها چیست. آنها می گویند که:

«صحت یا کذب یک مساله وابسته است به درجه انطباق آن با واقعیت عینی؛ یا درست و در انطباق است و یا نادرست و در عدم انطباق است. درستی و نادرستی و انطباق و عدم انطباق آن ربطی به این که چه کسی یا چه گروه اجتماعی آن را بیان می کند، ندارد.»

 و یا آن گونه که این حضرات در مقاله شان طرح می کنند:

«اصل مطلب این است: آیا قبول داریم صحت یک نظریه به هیچ وجه ربطی به این که کدام شخص یا طبقه آن را جلو می گذارد ندارد؟»( همانجا، ص 38)

روشن است که نقطه آغاز تحقیق و رسیدن به این نتیجه که حقیقت طبقاتی است از این قضیه نیست که«صحت یا کذب یک نظر بسته به این است که چه کسی و یا چه گروهی آن را بیان می کند».

وجود اجتماعی انسان، شعور اجتماعی وی را تعیین می کند

نخست دقت کنیم که مارکس پیش از آنکه به ماتریالیسم تاریخی برسد نگفت که جایگاه طبقاتی فرد در چگونگی نظر وی و صحت یا کذب آن نقش دارد. و ما به نفع آواکیانیست ها می گوییم که مارکس در زمانی که هنوز مارکسیست نشده بود و هنوز تاریخ جوامع طبقاتی و از جمله قرون جدید و نیز نظرات مورخین فرانسوی در قرن نوزدهم( گیزو، تی یری و مینه) را نخوانده بود احتمالا فکر می کرد که صحت یا کذب یک مساله تنها به وسیله خود آن و انطباق آن با واقعیت روشن می شود و جایگاه کسی که آن را بیان می کند، در این که این قضیه منطبق با منافع طبقاتی وی و درست یا نادرست طرح شود، دخالتی ندارد. اما این قضیه ای نبود که مارکس در آن بماند.

 فرایند کار به این شکل است که ما از این حکم که این شناخت در این مورد مشخص اجتماعی و یا مبارزه طبقاتی صحت ندارد و کذب است، زیرا که بیان کننده آن از نظر طبقاتی کارگر یا نماینده ایدئولوژیک کارگر نیست، آغاز نکرده و نمی کنیم. نخست خود آن حکم را بدون در نظر گرفتن این که چه کسی آن را بیان کرده است، بررسی و انطباق آن با واقعیت را می سنجیم. در صورت انطباق می گوییم، صحیح است و در صورت عدم انطباق می گوییم، کذب است.

اما پس از آن در چارچوب مطلق همین حکم و تکرار مکرر آن باقی نمانده و به این نکته که نکته اصلی است می پردازیم که آن که این حکم درست یا نادرست را بیان کرده چه فرد و یا گروهی بوده و چه جایگاه طبقاتی داشته یا دارند. 

 مارکس و انگلس نخست در علوم گوناگون به احکامی که صحت داشت و با واقعیت بیرونی در انطباق بود و احکامی که کذب بود و با واقعیت بیرونی در انطباق نبود، پرداختند و آنها را مقایسه کردند. آنها این پرسش را طرح کردند که چرا این افراد و گروه های اجتماعی احکام شان بیشتر صحت دارد و این افراد و گروه های اجتماعی احکام شان بیشتر کذب است. و چرا این افراد و گروه ها مسائل را درهم و برهم می بینند.

پس از آن، مارکس و انگلس با طی یک فرایند طولانی از مطالعه و تحقیق و تجربه عملی در مبارزه طبقاتی، بررسی نظرات بی شمار و گوناگون در علوم مختلف اجتماعی( فلسفه، اقتصاد، جامعه شناسی، تاریخ) و همچنین فرهنگی و هنری و نیز بررسی تجارب عملی طبقات گوناگون و با منافع متضاد، به تدوین آموزه های ماتریالیسم تاریخی و یکی از بنیان های این اندیشه که تحلیل طبقاتی را مقدمه بررسی هر گونه تحلیل جدی نظرات فلسفی، اقتصادی، اجتماعی، تاریخی و هنری می داند، دست زدند. آنها به این نظر رسیدند که صدور احکام صحیح و یا کذب در مورد واقعیت در یک جامعه طبقاتی وابسته است به تعلق جایگاه فرد و گروه اجتماعی به طبقات معین.  و بنابراین جایگاه طبقاتی کسانی که به ارائه قضایای مختلف می پردازند در چگونگی آن نظرات و صحت و یا کذب آنها نقش دارد و از نظر طبقه دیگر و در کل از نظر طبقه ای که نو و نماینده آینده است، دارای اهمیت است.

از نظر آنان ممکن بود که نمایندگان بورژوازی یا خرده بورژوازی در مواردی حقیقت را بیان کنند و به اصطلاح نظر آنان با واقعیت انطباق داشته باشد، اما زمانی که کل واقعیت و مبارزه طبقاتی در وجوه گوناگون آن و به شکل یک فرایند طولانی تاریخی نگاه شود و شناخت ها در زمینه های تحلیل علمی جامعه (اقتصاد، جامعه شناسی، تاریخ، مبارزه طبقاتی)مقایسه گردد و درجه انطباق آنها با واقعیت سنجیده شود، آن گاه این نکته روشن می گردد که طبقات بورژوازی و خرده بورژوازی به واسطه جایگاه طبقاتی خود نمی توانند حقایق عینی را درست بفهمند و بیان کنند. آنها عموما یا شکل های سرودم بریده ای از آن را مطرح می کنند و یا آن را تحریف می کنند. درجه انطباق شناخت آنها با واقعیت یا ناچیز و کج و معوج است و یا به کلی با آن تضاد دارد؛ در حالی که وضع طبقه کارگر برعکس بوده و این طبقه توانایی شناخت واقعیت عینی را به سبب جایگاه طبقاتی اش دارد و بنابراین به طور عمده وظیفه طبقه کارگر و نمایندگان سیاسی آن بود که چنین شناختی را ارائه دهند.

از این دیدگاه، طرح قضایای فلسفی، اقتصادی، تاریخی و هنری و چگونگی حل آنها در نظرات بورژوازی، خرده بورژوازی و طبقه کارگر متفاوت است.

بورژوازی به ارتجاع می گراید و همین خصلت عمده ی ارتجاعی مانع از درک حقیقت به شکل درست آن است. این طبقه نمی تواند واقعیت و حقیقت عینی مندرج در آن را( مثلا مسائل اقتصادی و راه حل آنها ) آن سان که طبقه کارگر می بیند و می فهمد، ببیند، بفهمد و حل و فصل کند. به واقع، در مقابل نظرات عموما درست و عموما بی غرضانه و واقع بینانه نمایندگان سیاسی طبقه کارگر، نظرات نمایندگان بورژوازی عموما مغرضانه و غلط است.

خرده بورژوازی( دهقانان و کشاورزان و نیز خرده بورژوازی شهری)  نیز مردد و دو دل بین بورژوازی و پرولتاریا است وهمین موجب می شود که نظرات نمایندگان سیاسی وی در مورد واقعیت و حقایق، درهم و برهم و آغشته به نادرستی، محدویت، تنگ نظری و بسیاری خصال طبقاتی دیگر این طبقه باشد و در مقابل نظرات عموما درست، مشخص، دقیق و استوار طبقه کارگر، نظرات این طبقه نادقیق و آمیخته به نظرات بورژوازی و عموما مخلوطی از درست و نادرست باشد.

مارکس و انگلس با تغییرانقلابی نظرات فلسفی، اقتصادی و نیز نظریه های موجود در مورد فلسفه تاریخ که به وسیله نظریه پردازان بورژوازی و خرده بورژوازی عرضه شده بود، به پیشرفته ترین نظرات دست یافتند؛ نظراتی که رسیدن به آنها برای ایشان بدان سبب ممکن شد که جایگاه طبقاتی خود را تغییر دادند و موضع طبقه کارگر را اتخاذ کردند. آنها مساله را بدین صورت طرح کردند که:

صحت یا کذب و یا آمیخته صحت و کذب یک مساله که همان بروز و تبلور شعور اجتماعی یک فرد یا گروه اجتماعی در موردی مشخص است، وابسته است و یا عمیقا مشروط می شود به این که فرد و گروه اجتماعی مدافع و ارائه دهنده و پیش برنده آن نظر خاص، چه وجود اجتماعی و در جامعه طبقاتی و چه پیشینه ی  طبقاتی ای دارند.

بر چنین مبنایی بود که آنها به این نظریه رسیدندکه«این وجود اجتماعی انسان است که شعور اجتماعی او را تعیین می کند». نظریه ای که بر تارک نظریه ی ماتریالیسم تاریخی مارکس و انگلس می درخشد.(2)

بر مبنای این نظریه، وجود اجتماعی بورژوازی تعیین کننده نهایی نگاه و شعور او( و بنابراین حقیقت از نظر او) نسبت به مسائل مختلف است. وجود اجتماعی خرده بورژوازی و طبقه کارگر نیز تعیین کننده نهایی  شعور و نگاه آنها به مسائل و حقیقت از نظر آنهاست.

 بنابراین مارکسیسم در این حکم خاص نماند که اگر می خواهیم صحت و کذب قضیه ای را بدانیم  تنها باید انطباق  آن با واقعیت را بررسی کنیم، بلکه بر مبنای تعمیم موارد بیشمار خاص به این حکم عام رسید که شناخت حقیقت، طبقاتی است و وظیفه شناخت جهان و تغییر آن در این دوره تاریخی به عهده طبقه کارگر است.(3)

اما حکایت آواکیانیست ها چگونه است:

از یک سو، حضرات می خواهند در حکم مزبور بمانند و در صورت تکرار موارد صحت یا کذب، تحقیق بیشتر و چند و چون ریشه ای تری در مورد این که احکام مزبور از سوی چه طبقاتی صادر شده، صورت نگیرد. به این ترتیب، آنها به یک حکم فردی، عمومیت داده و آن را مطلق می کنند و از ما می خواهند که پا را از آن فراتر ننهیم.

از سوی دیگر، و در صورتی که  فردی که دارای جایگاه خرده بورژوایی یا بورژوایی است حکمی درست در موردی معین داد که مورد توافق طبقه کارگرهم بود، فورا یک نتیجه کلی می گیرند و می گویند دیدید گفتیم که«حقیقت، خصلت طبقاتی ندارد» و همه طبقات می توانند حقایق عینی را به گونه ای یک سان ببینند! 

تجارب مبارزه تئوریک و عملی طولانی طبقه کارگر گواه بر حقیقت طبقاتی است

آنچه در بالا گفتیم، نه تنها  طی مبارزه نظری و عملی ای که مارکس و انگس پشت سر گذاشتند، بلکه همچنین طی مبارزات ایدئولوژیک و عملی در روسیه لنین و استالین- یعنی متجاوز از 50 سال تاریخ انقلاب و مبارزه طبقاتی پر افت و خیز در این کشور- و همچنین  مبارزات نظری مائو و مائوئیست های چین با نقطه نظرات بورژوازی، خرده بورژوازی و دهقانان و نیز تجارب عملی حزب کمونیست چین  و در مجموع با پشت سر گذاشتن تجارب مبارزه طبقاتی نزدیک به دویست سال به اثبات رسیده است.

 حال پس از نزدیک به دویست سال، آواکیان و پیروان وی همچون «دزدی که در پیش مردم فریاد می زند دزد را بگیرید» فریاد می زنند، اگر به این نظریه که حقیقت از نظر هر طبقه با طبقه دیگر تفاوت دارد، عقیده داشته باشید، شما عقب مانده اید و ما که با این نظر مخالفیم و می گوییم که بیان حقیقت، ربطی به جایگاه طبقات ندارد، پیشرو هستیم.

 به عقب می روند، به پیش از انقلاب فرانسه در 1879 و می گویند به جلو رفته اند؛ می خواهند نظرات مرده ی دوران فئودالی و برده داری را زنده کنند و می گویند که فراتر از طبقه کارگر و ایدئولوگ های آن رفته اند. بر طبق نظرات آواکیان، این وجود اجتماعی انسان نیست که شعور اجتماعی  وی را تعیین می کند، بلکه این «شعور انسان است که شعور انسان را تعیین می کند»!

تکرار می کنیم: مارکس و انگلس و به پیروی از آنان لنین، استالین و مائو نگفتند که بورژوازی هرگز و در هیچ زمانی و در هیچ زمینه ای نمی تواند نظر درستی ارائه دهد و یا خرده بورژوازی را با نظرات درست به هیچ وجه کاری نیست و در مقابل، طبقه کارگر هرگز اشتباه نمی کند و یا نمی تواند از نمایندگان دیگر طبقات، حتی طبقات ارتجاعی چیزی بیاموزد. آنها هر جا که ایدئولوگ های این طبقات نظرات درستی ارائه دادند، با دست کاری و اصلاحات مورد نیاز بر مبنای منافع طبقه کارگر، آن را در نظرات خود ممزوج کردند؛ و هر جا طبقه کارگر، و خودشان به عنوان نمایندگان روشنفکر طبقه کارگر، اشتباه کردند، با انتقاد از خود به اصلاح آن دست زدند.

بر مبنای آنچه گفتیم، نظرات مارکسیستی ای که این حضرات آواکیانیست های کشور ترکیه نقد می کنند، نقطه ی آغاز یک تحقیق علمی و تازه تنها در یک علم نبوده، بلکه یکی از نقطه های پایان یا نتایج یک فرایند تحقیق علمی و تکامل نظریه ماتریالیسم تاریخی در نظرات مارکس و انگلس بوده است؛ و روشن است که پس از آن که چنین نتیجه ای به دست آمد، همچنان که مارکس در شرح مختصرش در بیان ماتریالیسم تاریخی در مقدمه ای بر نقد اقتصاد سیاسی( در آمد) می گوید،  «چراغ راه» را در تحقیقات و نیز در عمل مبارزه طبقاتی بازی خواهد کرد.

در جامعه طبقاتی بر هر فکر و عقیده ای مهر طبقاتی خورده است

این که« در جامعه طبقاتی هرفرد بمثابه عضوی از یک طبقه معین زندگی می کند وهیچ فکرواندیشه ای نیست که برآن مهر طبقاتی نخورده ‏باشد.»(4) و از جمله بر نظرات آواکیان و آواکیانیست ها، بدون تردید یکی از نکات پایه ای نظریه شناخت ماتریالیستی - دیالکتیکی به شمار می آید و این درست نکته ای است که حضرات می خواهند نفی کنند. بر طبق باور آواکیان در جامعه طبقاتی بر هر فکر و عقیده ای و در نتیجه بر درک و شناخت از حقیقت یا به زبان ساده تر حقیقت از نظر هر فرد و گروه اجتماعی، مهر طبقاتی نخورده است و طبقات مخالف، مقابل یکدیگر و با منافع طبقاتی آنتاگونیستی در مورد حقیقت، نظر واحد و یکسانی دارند. آنان مایلند بر این وحدت و یگانگی تاکید کنند، زیرا در صورت تاکید بر عدم وحدت نظرات در مورد حقیقت عینی، باید ریشه های این تفاوت و تضاد را توضیح دهند و این کاری است که آنها نمی خواهند انجام دهند. 

وظیفه شناخت و تغییر جهان کنونی به عهده تنها طبقه به راستی انقلابی یعنی طبقه کارگر است

 آواکیانیست ها به هر دری می زنند تا این نکته را که وظیفه شناخت حقیقت عینی در دوران کنونی به عهده طبقه کارگر و نمایندگان سیاسی آن است، نفی کنند. آنان مایل اند این گفته را به این صورت در آورند که وظیفه و حقانیت انقلابی ای در میان نیست. طبقه کارگر و نمایندگان سیاسی آن، طبقه و کسانی نیستند که به واسطه یک جایگاه مشخص طبقاتی می توانند حقیقت را آن گونه که به واقع هست بشناسند، بلکه هر طبقه ای و هر فردی با هر جایگاه طبقاتی می تواند حقیقت عینی را  آن گونه که واقعا هست، بشناسد و آن را بیان کند. به عبارت دیگر وجود اجتماعی تعیین کننده شعور اجتماعی نیست؛ وجود طبقاتی تعیین کننده شعور طبقاتی نیست و بنابراین حقیقت جنبه طبقاتی ندارد!

به این ترتیب شکل طرح حقیقت، نه بر مبنای وجود یک جامعه طبقاتی و نگاه طبقات مختلف بر مبنای منافع خود، بلکه به صورتی انتزاعی و مجرد و همه زمانی و گویی در یک جامعه بدون طبقات و بدون منافع متضاد و آنتاگونیستی طبقاتی، طرح می شود:

شعور انسان، تعیین کننده شعور انسان است. شما می توانید این قضیه را درست بفهمید، زیرا می توانید درست بفهمید. آن دیگری نمی تواند آن را درست بفهمد،  زیرا نمی تواند درست بفهمد! این هاست احکام «پیشرفته» و «تکامل یافته» ای که آواکیان پیش گذاشته است.

به راستی که بازگشت به علوم پیشابورژوایی و از این نظرگاه، یک دیدگاه و موضع ارتجاعی را اتخاذ کردن، شاخ و دم ندارد!  

مارکسیسم می گوید که فهم و دریافت حقیقت عینی، طبقاتی است و در دوران کنونی فهم و شناخت حقیقت عینی و تغییر جهان بر مبنای آن به طور عمده بر دوش طبقه کارگر و نمایندگان سیاسی آن است.  چنین دیدگاهی مانع آن نمی شود که مثلا فهم برخی حقایق درست از جانب این طبقات تصدیق شود، بلکه به این می انجامد که که آنها را در مجموع ناتوان از فهم حقایق و نیز در مورد بورژوازی ارتجاعی در تقابل با آن بدانیم.

نگاهی به آثار مارکس و انگلس در نقد نظریات اقتصاددانان بورژوازی آدام اسمیت و یا دیوید ریکاردو و همچنین خرده بورژوازی پرودون، سیسموندی و یا فیلسوفان آنها کانت، هگل و یا فوئرباخ و نیز هگلی های چپ و ... نشان می دهد که این نمایندگان سیاسی بورژوازی مترقی و خرده بورژوازی انقلابی و یا مترقی نتوانستند  آن گونه که باید و شاید حقیقت را بیان کنند و اغلب یا بخش هایی از آن را- تا زمانی که بورژوازی مترقی بود- را درست بیان کردند و یا اساسا نادرست بیان کردند. برخی از آنها اساسا به واسطه موقعیت طبقاتی و نیز عدم تکامل فرایند تاریخی مشکل در فهم مجموع حقیقت داشتند، بخشی دیگر به طور اساسی به واسطه این که نماینده ایدئولوژیک طبقه خرده بورژوازی بودند نمی توانستند آن را درست بیان کنند. مارکس و انگلس به واسطه تعلق به یک جایگاه طبقاتی مشخص، یعنی ترک موقعیت پیشین طبقاتی و قرار گرفتن در یک موقعیت طبقاتی نوین، توانستند حقایق را بیان کنند و انقلابی در شناخت انسان به وجود آورند. ما به تفاوت نظرات فلسفی و اقتصادی مارکس و انگلس با هگل و فوئرباخ و نیز آدام اسمیت و ریکاردو، پرودون و سیسموندی و ( می توان به این فهرست نام مورخین فرانسوی، و نیز سوسیالیست های تخیلی نخستین و... را افزود)اشاره کرده ایم و دیگر نیازی به ذکر دوباره آن ها نمی بینیم.( در این مورد نگاه کنید به بضاعت حقیرانه، بخش حقیقت طبقاتی)

 اگر غیر از این بود، و اگر حقیقت از نظر طبقات مختلف فرق نمی کرد، آنگاه باید فرقی میان نظرات مارکس و انگلس از یک سو و  کانت و هگل و فوئرباخ نمی بود. باید میان مارکس و انگلس و آدام اسمیت و ریکاردو فرقی نمی بود، میان آنها با پرودون و سیسموندی فرقی نمی بود، میان  آنها و لاسال و  باکونین و... فرقی نمی بود.  اصلا میان ابناء بشر تفاوتی نمی بود و همه حقیقت را به یکسان فهمیده و درک می کردند و یا نمی فهمیدند و درک نمی کردند و نیز اساسا نیازی نبود که ریشه یابی کنیم که چرا برخی حقیقت را درک می کنند و برخی دیگر درک نمی کنند و یا چرا اینان مسائل را این گونه و آن دیگران مسائل را به گونه ای دیگر می بینند.

اما اگر چنین نبوده و نیست، اگر تمایز، تفاوت، اختلاف و تضاد است، آنگاه ما باید مبانی این تفاوت ها و تضادها را شرح دهیم، بگوییم چرا حقیقت از نظر این نظریه پردازان فلسفی، اقتصادی و تاریخی بدین گون و از نظر این نظریه پردازان دیگر به گونه ای متفاوت است. این کار بزرگ مارکس و انگلس و بنیان نهادن ماتریالیسم تاریخی است که به این تبیین می انجامد که در جامعه طبقاتی، افراد طبقات مختلف در مورد حقیقت نظرات متفاوت و متضادی دارند؛ نظراتی که در نهایت به وسیله جایگاه این طبقات در تولید اجتماعی و روابط و مناسبات تولیدی حاکم و منافع اقتصادی آن طبقات قابل توضیح است.      

هرمز دامان

نیمه دوم شهریور 99

*این مقاله در دو بخش تنظیم شده است.

 یادداشت ها

1-     در مانیفست نوین حزب کمونیست آمریکا این خلط مبحث بدین شکل صورت گرفته است: «گرایش به «حقیقت طبقاتی» در واقع خلاف این درک علمی است که حقیقت مقوله ای عینی است و یا بر حسب منافع طبقاتی متفاوت، تغییر نمی کند؛ و به دیدگاه طبقاتی کسی که در جستجوی حقیقت است وابسته نیست. (مانیفست نوین حزب کمونیست آمریکا، بخش سوم، در مورد خصلت دیکتاتوری پرولتاریا و جامعه سوسیالیستی به مثابه گذار به کمونیسم)» در اینجا به روشنی در مورد عینی بودن حقیقت یعنی وجود آن بیرون از ذهن انسان صحبت شده است، در حالی که بحث بر سر شناخت حقیقت عینی است و نه موجودیت عینی حقیقت در بیرون از ذهن انسان. شناخت حقیقت عینی درست امری است که خصلت طبقاتی دارد و با توجه به منافع طبقات مختلف تغییر می کند.  در این مورد همچنین نگاه کنید به بضاعت حقیرانه، قسمت سوم، بخش دوم، حقیقت طبقاتی.

2-     « ...شیوه تولید زندگی مادی، تعیین کننده شرایط روند عام زندگی اجتماعی، سیاسی و فکری است. شعور انسان ها وجود آنها را تعیین نکرده بلکه  وجود اجتماعی شان شعور آنان را تعیین می کند ... در بررسی این گونه دگرگونی ها همواره بایستی میان دگرگونی مادی شرایط اقتصادی تولید که به همان دقت علوم طبیعی قابل اندازه گیری است، و دگرگونی حقوقی، سیاسی، مذهبی، هنری یا فلسفی- خلاصه اشکال ایدئولوژیکی ای که انسان از طریق آنها به این تضاد واقف شده و برای از بین بردن آن به نبرد بر می خیزد- تفاوت قائل شد. همان گونه که یک فرد به استناد نظر وی نسبت به خودش قضاوت نمی شود همان گونه هم یک چنین دوران دگرگونی را نمی توان به استناد شعور آن نسبت به خودش قضاوت نمود، بلکه برعکس، این شعور را بایستی بر مبنای تضادهای زندگی مادی، یعنی تعارض موجود میان نیروهای  اجتماعی تولید و مناسبات تولیدی توضیح  داد.»(مارکس، نقد اقتصادی سیاسی، دیپاچه، ص 5)

3-      در زندگی عادی نیز وضع چنین است. هیچ فرد یا گروهی همواره در حکم مزبور نمی ماند. پس از چند بار که فردی در مورد مسائلی نظر درست یا نادرست داد، تلاش می شود که فهمیده شود چرا نظرات او صحت دارد و یا کذب است. سپس مساله ژرف تر بررسی می شود و ریشه این که چرا این نظرات درست و یا نادرست است، واکاوی می گردد و به شرایط زندگی و تجارب وی، وضع روانی و شخصیت اش و چیزهای دیگر ربط می یابد و اعتماد و یا عدم اعتماد دیگران را موجب می گردد. دیدگاه مسلط در مورد آن فرد تا آن زمان که نظرات وی در جهت عکس تغییر کند، تداوم می یابد.

4-     منتخب آثار، جلد نخست، درباره پراتیک، ص 453-452

 

نگاهی به شرایط کنونی جنبش کارگری - در مقایسه ای میان وضع کنونی جنبش کارگری با جنبش کارگری در سال های 57-56

نگاهی به شرایط کنونی جنبش کارگری

 در مقایسه ای میان وضع کنونی جنبش کارگری با جنبش کارگری در سال های 57-56

     پس از اعتصاب برخی پالایشگاه های نفت، پتروشیمی ها و نیروگاه ها و نیز کارگاه ها و کارخانه های دیگر که با خواست دریافت حقوق های عقب افتاده صورت گرفت، دامنه ی اعتصابات کارگری کنونی در ایران گسترش چشمگیری یافت.
 دو ویژگی اساسی کنونی اعتصابات کارگری یکی کمیت چشمگیر آن ها است و دیگری خصلت اقتصادی و مضمون عموما همانند آنها؛ یعنی این که این اعتصابات بیشتر پیرامون عقب افتادن حقوق ها صورت می گیرد تا خواست های اقتصادی دیگر. البته این اعتصابات یک ویژگی دیگر نیز داشت و آن بروز آنها به طور عمده در کارگاه ها و کارخانه های کوچک بود. اما این ویژگی با اعتصابات اخیر که بخشی از آنها در موسسات کلیدی و بزرگ است تا حدودی رنگ باخت.
 نگاهی به وضع جنبش کارگری کنونی و مقایسه آن با وضع جنبش کارگری در سال های 57-56  می تواند روشنگر نکات و ویژگی های بیشتری باشد. چنین مقایسه ای نشان می دهد که همانندی ها و تفاوت هایی بین این دو جنبش وجود دارد. همانندی ها عمدتا در همین کمیت اعتصابات و خصلت اقتصادی آنهاست. اما تفاوت ها اساساً کیفی بوده و نشانگر فرق زیاد بین وضع جاری جنبش کارگری و وضع آن زمان آن است.
به همین سان رابطه ی جنبش کارگری با جنبش عمومی دموکراتیک موجود نیز دارای همانندی ها و تفاوت هایی است که توجه به آنها ما را به ویژگی ها، شرایط و موقعیت کنونی جنبش کارگری و نکات قوت و ضعف آن بیشتر واقف می کند. از این رو، ما در این مقال در پی آن هستیم که مقایسه هایی از نظر مبارزه اقتصادی و سیاسی جنبش کارگری و نیز وضع عمومی جنبش دموکراتیک کنونی با سال 57 - 56 انجام دهیم.
مبارزه اقتصادی      
در سال 57- 56 نخستین اعتصابات کارگری اقتصادی بودند ولی نه برای عقب افتادن حقوق ها  آن هم برای ماه ها؛ گرچه گاه در میان تقاضاهای کارگران چنین خواست هایی به چشم می خورد. خواست های اقتصادی آن اعتصابات عمدتا پیرامون افزایش حقوق ها بود. حتی اعتصاب های نخستین در سال 57 در شرکت نفت که حقوق و دیگر شرایط کارگران و کارمندان آن از وضع کارگران دیگر مؤسسات و کارخانه ها بهتر بود، نخستین اعتصابات اقتصادی بودند و خواست افزایش حقوق و مزایا را داشتند. دیگر خواست های اقتصادی عمده آن زمان کارگران کاهش ساعات کار، بهبود شرایط کار و در برخی موارد ایجاد تشکلات صنفی بود. 
از سوی دیگر وضع عمومی اقتصادی و معیشت کارگران گرچه به واسطه تورم مزمن به مرور کاهش یافته بود، اما بدان حد نبود که به اصطلاح و به سختی هشت شان را گرو نه شان سازد.
اما در شرایط کنونی و به طور کلی در دو دهه اخیر، خواست های کارگران بیشتر پیرامون عقب افتادن حقوق ها، مسأله قراردادهای سفید و بهبود شرایط کار- و در مورد برخی کارخانه ها مساله خصوصی سازی- بوده است. البته در این میان چک و چانه زدن با عوامل طبقات حاکم در وزارت خانه ها برای افزایش سالیانه حقوق کارگران منطبق با تورم نیز یکی از وجوه جدال همیشگی طبقه کارگر با طبقات حاکم سرمایه دار بوده است که عموما به نفع طبقه کارگر پایان نیافته است و وضع معیشت این طبقه در دو دهه اخیر روز به روز بدتر شده است و مجموع طبقه را به دامن فقر و تنگدستی هولناکی انداخته است.
 بنابراین در یک قیاس کلی می توان گفت خواست های اقتصادی کارگران در سال های 57-56 تا حدودی تهاجمی بوده است، در حالی که خواست های کنونی جنبش کارگری در این سال هاعموما تدافعی بوده است. این امر حتی اکنون که جنبش کارگری از نظر کمی گسترش درخوری یافته است، کماکان صادق است.
 نکته ی نخستینی که می توان از این مقایسه استنتاج کرد این است که جنبش کنونی کارگری نسبت به جنبش طبقه کارگر نه تنها از نظر کمی- که عجالتا از نظر بحث ما مهم نیست- بلکه به ویژه از نظر کیفی، و تا اینجا از نظر مبارزه صرفا اقتصادی، بسیار ضعیف و نیز تا حدود زیادی در خود و محافظه کارانه است. این جنبش باید سد خواست های صرفا دفاعی را درهم شکند و به خواست های تهاجمی صنفی روی آورد. این گونه خواست ها البته با وجود حکومت کنونی اساسا نشدنی هستند؛ به عبارت دیگر رژیمی که سال هاست حقوق کارگران را به موقع نمی دهد، چگونه آن را افزایش خواهد داد؟ و چگونه دیگر خواست های فراتر از پرداخت حقوق های عقب افتاده را خواهد پذیرفت. بنابراین جنبش طبقه کارگر به ناچار باید سیاسی شود.
مبارزه سیاسی
 در سال 57 جنبش کارگری گام بزرگی از مبارزه اقتصادی به سوی مبارزه سیاسی برداشت. در این سال و در پی اعتصاب بزرگ کارگران و کارمندان شرکت نفت، خواست های سیاسی اساسی که آزادی احزاب، آزادی اجتماعات، آزادی مطبوعات، آزادی زندانیان سیاسی و... در صدر آنها بود به وسیله کارگران طرح شد.
همین  خواست ها پس از مدت کوتاهی تقریبا به خواست های نخستین بیشتر اعتصابات سیاسی کارگری در کارخانه های عمده و بزرگ صنعتی و خدماتی تبدیل گردید و ابعاد بزرگی در کشور یافت تا جایی که چنان اعتصاباتی با چنان خواست هایی و با چنان کمیتی در تاریخ جنبش کارگری ایران بی سابقه بود. این اعتصابات با همین خواست های سیاسی تا زمان سقوط شاه سابق و قیام بهمن ماه 57 تداوم یافت و نقش در خور و بارزی در سرنگونی این حکومت داشت.
اما جنبش کارگری کنونی ایران با وجود کمیت گسترده آن اساسا گرد خواست های سیاسی اعتصاب نکرده است. در واقع اگر از اعتصابات کارخانه هایی همچون نیشکر هفت تپه،  فولاد اهواز و هپکو اراک  بگذریم که خواست دولتی شدن کارخانه ها و اداره شورایی را طرح کرده اند (1) و نیز از برخی شعارهای داده شده مانند« نان، مسکن، آزادی» چشم بپوشیم که عجالتا نه از نقطه نظر خواست های اعتصاب و نه از نقطه نظر فعالیت سیاسی و عملی کارگران در جهت رسیدن به آنها، خواست نبودند، بلکه تنها شعار بودند، جنبش کارگری کنونی به هیچ وجه جنبشی با خواست های سیاسی نیست، بلکه صرفا یا اساساً اقتصادی است. این یکی مهم ترین تفاوت ها میان جنبش کارگری کنونی با جنبش کارگری سال های 57 است.(2)
تشکیلات
جنبش کارگری در سال های 57- 56 با نبود تشکیلات صنفی - سیاسی وارد مبارزه بزرگ خود شد و با  تشکل های شورایی و سندیکایی( که باز هم همه جایی و همگانی نبود) از آن بیرون آمد. روند کلی به این شکل بود که در سال 57 به مرور تشکلاتی در میان طبقه کارگر به وجود آمد. این تشکلات نخست همچون هسته های پیشرو در میان کارگران در مؤسسات و کارخانه ها شکل گرفت و همین ها هم عموما هسته های رهبری اعتصابات را در مؤسسات و کارخانه ها تشکیل داده و آنها را رهبری کردند. این هسته ها بخشاً از نیروهای چپ که  در آن زمان عموما انقلابی بودند و رویزیونیست ها و ترتسکیست ها در میان آن ها نقش مهمی نداشتند، به وجود آمد. این نیروها صادقانه( و نه لزوما با تئوری های درست) در پی سوسیالیسم و کمونیسم بودند و طی مبارزات ادامه دار سال های 60- 57 بسیاری از آنها خواه به واسطه بازداشت شدن به عنوان رهبران اعتصابات و مبارزات کارگری و خواه به عنوان مبارزانی که در خدمت سازمان های سیاسی چپ بودند، کشته و یا زندانی و اعدام شدند. به طور عمده نیز همین نیروها و هسته های پیشرو، تشکلات صنفی و اقتصادی کارگری مانند سندیکاها و یا اتحادیه های کارگری را بنیان نهادند.
 وضع کنونی جنبش کارگری نیز از نظر نبود تشکیلات با آن زمان فرق اساسی ندارد. شاید اگر دو مقطع ورود به مقطع 57-56 و ورود به مقطع کنونی را در نظر گیریم، وضع جنبش کارگری کنونی از نظر وجود تشکیلات بهتر از آن زمان باشد. زیرا حداقل ما دو سندیکای مهم صاحب نقش  در مبارزات کارگری یعنی سندیکای کارگران شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه و نیز سندیکای کارگران شرکت نیشکر هفت تپه را داریم، در حالی که در آن زمان حتی چنین سندیکاهایی با چنین  دامنه و بُردی وجود نداشتند( البته سندیکای کارگران شرکت واحد و نیز یکی دو سندیکای دیگر در تهران وجود داشت ولی گستره و بُرد آنها و نیز تجارب مبارزات آنها و فرایند درگیری هاشان با طبقه حاکم به اندازه ی دو سندیکای کنونی نبود).
 اما نکته مهم این است که در حالی که در آن زمان بر بستر یک جنبش عمومی، طبقه کارگر به سرعت و تا حدود زیادی تشکیلات صنفی خود را درست کرد، اکنون که سال ها از به وجود آمدن دو سندیکای مزبور می گذرد و نیز جنبش عمومی که البته نه به سان انقلاب 57-56 اما آن نیز به گونه ی قابل توجهی گسترش و چند نقطه اوج چشمگیر داشته است، با این وجود این دو سندیکا در جنبش کارگری تک و تنها مانده اند و حتی کارگران کارخانه هایی که بیشتر درجه فعالیت اعتصابی  و مبارزه را داشته اند یعنی کارگران هپکو و فولاد اهواز نیز ظاهرا نه پای سندیکا رفته اند و نه پای تشکیلات دیگری. این امر هم به شرایط درونی طبقه کارگر و جنبش کارگری بر می گردد و هم به شرایط بیرونی آن.(3)
 مسأله دیگری که باید به آن اشاره کرد وجودهمان هسته های پیشرو کارگری است. در جنبش کنونی  کارگری( و عموما در پس هر اعتصاب کارگری جاری) چنین هسته های پیشرویی وجود دارد، اما نه همچون سال های 57-56 و با آن ویژگی ها که بر شمردیم. مورد عدم تشکیل هیچ نوع از تشکلات عمومی از جانب کارگران و عدم وحدت حتی نسبی بین کارخانه ها در دست زدن به اعتصاب و پشتیبانی از یکدیگر، نشان از نواقص، کمبودها و ناهماهنگی های  درونی و بینابینی  میان این هسته های پیشرو کارگری دارد.
  از سوی دیگر، فعالین کارگری بیشتر از آن که از درون خود جنبش کارگری و به سان هسته های پیشرو کارگری برخیزند، از بیرون برای طبقه کارگر فعالیت می کنند. بخشی از این فعالین زیر نفوذ سازمان ها و تشکلات سیاسی ای هستند که در بهترین حالت رفرمیست می باشند و نه انقلابی و کمونیست. به همین سبب نه تنها آن جوش و خروش هسته های پیشرو کارگری و تمایل آنها را برای وحدت بین کارخانه ها و به وجود آوردن تشکلات سرتاسری را ندارند، بلکه  در پیروی از سازمان هایی که به آنها خط می دهند، جنبش کارگری را تبدیل به موضوعی برای امتحان تئوری های بی مایه و خاصیت این سازمان ها کرده اند. تئوری هایی که می توان آنها را به هر جهان بینی ای وصل کرد الی مارکسیسم.
 به این ترتیب، در حالی که برای رشد جنبش کارگری به هر دو اینها یعنی هسته های کارگری پیشرو و نیز فعالین انقلابی کمونیست نیاز هست، هیچ کدام، آن گونه که باید و شاید موجود نیست و آنچه وجود دارد وجود ناقصی از این ها در حال حاضراست.
 سازمان های سیاسی و درجه نفوذ آنها در طبقه کارگر
در سال های 57 - 56 سازمان های سیاسی که صرفا اسم نبودند، بلکه واقعا تشکیلاتی - هر چند گاه کوچک و عموما روشنفکری- داشتند، موجود بودند. بیشتر این سازمان ها واقعا انقلابی - گرچه نه لزوما مارکسیست- لنینیست(- مائوئیست)- بودند و گرچه به عنوان سازمان و تشکیلات نفوذی در طبقه کارگر نداشتند، اما عموما با عشق به طبقه کارگر و کمونیسم در صدد فعالیت انقلابی در میان طبقه کارگر و برای آرمان بزرگ شان بودند.(4)
از سوی دیگر، بسیاری از عناصری که ما با نام تشکیل دهندگان هسته های پیشرو کارگری از آنها نام بردیم، یا وابسته به همین سازمان ها بودند و یا در گیرودار تکامل جنبش به آنها پیوستند و در هسته ها و یا بخش های کارگری سازمان های مزبور جای گرفتند. همچنان که اشاره کردیم بسیاری از آنها در گیرودار سال های 57- 56 و نیز سال های پس از آن در مبارزه جان باختند.
 اما وضع کنونی «سازمان» های سیاسی موجود کاملا برعکس است. «لیدرها» و کادرهای این ها که عموما بیرون کشور بوده و رحل اقامت طولانی در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی انداخته  جز مشتی فسیلِ پرمدعایِ بی خاصیتِ وراج بیش نیستند. 90 درصد این «سازمان» ها و این «لیدرها» و کادرها مطلقا انقلابی نیستند. آنها رویزیونیست( و ازجمله خروشچفیست)، ترتسکیست و سوسیال دموکرات هستند. بخشی از آنها از همان آغاز به عنوان مزدور ارتجاع پیشین و امپریالیسم غرب وارد جنبش شدند و بخشی دیگر نیز که تا حدودی مبارز بودند مدت ها است که انقلاب را کنار گذاشته و در بهترین حالت به  سوسیال دمکرات و رفرمیست و در بدترین حالت به نفوذی های امپریالیست ها گوناگون و کاسه لیس طبقه بورژوا- کمپرادور سابق تبدیل شده اند.
 از سوی دیگر، نفوذ این به اصطلاح سازمان ها در طبقه کارگر ناچیز است و به جز برخی عناصر که از نظر کمی به هیچ وجه با آن هسته های پیشرو که ما پیشتر از آنها نام بردیم، قابل مقایسه نیستند، بقیه که عموما با نام «فعالین کارگری» مشخص می شوند، بیشتر در بیرون گود هستند.(5)
 فعالین کارگری مزبور نیز به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: بخشی از آنها به همین سازمان سیاسی بیرون کشور تعلق دارند و به وسیله آنها کاملا مسموم شده و خط آنها را برای جنبش کارگری تبلیغ می کنند. این ها عموما با گرایش های ضد حزبیت( و یا حزب های رویزیونیستی، ترتسکیستی و رفرمیستی)، سرفرود آوردن مقابل جنبش خودبه خودی کارگری و «شورا شورا» کردن های پوچ، عملا خطی تخریب گرانه و در بهترین حالت اصلاح طلبانه را درون طبقه کارگران  پیش می برند. بخشی دیگر از خلوص انقلابی و مبارزه جویانه برخوردارند و واقعا خواهان پیشرفت مبارزه طبقه کارگر و کسب قدرت سیاسی به وسیله این طبقه هستد.
فقدان گرایش آرمان گرایانه میان کارگران
همچنین باید به این نکته اشاره کرد که در حالی که در سال های 57-56 طبقه کارگر روی گشاده ای نسبت به سازمان های سیاسی داشت و بیشتر پیشروان آن به این سازمان ها- چپ یا مجاهد- می پیوستند، در دوران کنونی عموما چنین وضعی حاکم نیست. نه پیشروان و آن هسته های پیشرو بدان شکل وجود دارد و نه بیشتر آنهایی که هستند و لایه های پیشرو کارگری را تشکیل می دهند، آن روی گشاده را نسبت به سازمان های سیاسی چپ دارند و یا خواهان ملحق شدن به این سازمان ها هستند.
 این روی گردانی از چپ و کمونیسم نسبت به وضع سال های 57 که گرایش به چپ و کمونیسم – و یا اندیشه خرده بورژوایی در مورد برابری مثلا مجاهدین - در بیشتر کارگران غالب بود، گرایشی معکوس است.
  روشن است که مهم ترین دلیل آن، این دوره ی تاریخی ای است که در آن قرار داریم. یعنی دوره ای که پس از شکست طبقه کارگر در قدرت در شوروی و چین به وجود آمد. این یک دوره ی عقب نشینی و مقاومت و در شرایط نامساعد برای پیشروی کمونیست ها در سطح جهانی است و خواه ناخواه شرایط  سخت و نفسگیر خود را به همه انقلابیون  دیکته می کند. خصال ویژه این دوره در مقالات ما مورد بحث قرار گرفته است و بر لزوم مقاومت همه ما برای دگرگون کردن این شرایط و سپری کردن این دوره و دگرگون گشتن شرایط تأکید شده است.
 جز این دلیل کلی، یکی از دلایل امر بی علاقه گی یا کم علاقه گی به کمونیسم در بخشی از کارگران پیشرو ایران، وجود طولانی رویزیونیسم، ترتسکیسم و سوسیال دموکراتیسم در جریان چپ است( جریان نخست سابقه ای طولانی دارد و دو جریان دیگر در چهل سال اخیر موثر بوده اند) و قرار گرفتن بخشی از این کارگران پیشرو در دایره نفوذ و تأثیر آنها و مسموم شدن شان به وسیله سم پاشی های این جریان ها علیه مارکسیسم- لنینیسم- مائوئیسم.
 این ها طی مدتی طولاتی و تا جایی که توانسته اند علیه حکومت های سوسیالیستی تبلیغ کرده اند: خواه علیه شوروی سوسیالیستی لنین و به ویژه استالین و خواه علیه چین مائوئیستی. این امر منجر به آن گردیده است که کل تجارب طبقه کارگر در قدرت و نظام های سوسیالیستی پدید آمده نفی گردد. آنچه که این تبلیغات همه جانبه و منزجر کننده خواهان آن بوده این است که کارگران خودشان بدون نیاز به سازمان پیشرو انقلابی شان، شورا تشکیل دهند و خود حکومت خویش را بسازند.
 و این همه به دروغ و فریب. زیرا پشت تبلیغات کریه ضد کمونیستی این رویزیونیست ها، سوسیال دمکرات ها و ترتسکیست ها تنها چیزی که به طور واقعی پنهان بوده و هست و یا عملا به آن می انجامد، دور کردن طبقه کارگر از کمونیسم و تمکین آن به سرمایه داری و نظام های ارتجاعی امپریالیستی و استبدادهای زیر سلطه امپریالیسم بوده و هست.
جنبش عمومی دموکراتیک 
 اکنون به مقایسه وضع عمومی جنبش دموکراتیک بپردازیم:   
 در سال های 57- 56 یک جنبش عمومی در سطح کشور و در خیابان ها وجود داشت. این جنبش در دو شکل مبارزه مسالمت آمیز و نیز قهر آمیز- حمله به مراکز رژیم و شورش های مقطعی- موجود بود. آنچه که خصوصیت ویژه این جنبش عمومی، اعتراض ها، گرد همایی ها و راهپیمایی ها را تشکیل می داد این بود که این جنبش رهبری داشت. رهبری عمده این جنبش به عهده طبقه سرمایه داران تجاری( تجار بازار) و نیز خرده بورژوازی سنتی( تولیدی های کوچک سنتی و کسبه خرد) بود. این ها نخست از طریق تشکیلات روحانیت و سپس از طریق  مساجد و حسینه ها و نیز دیگر مراکز مذهبی، رهبری خود را بر جنبش عمومی جاری، مستحکم می ساختند.
زمانی که طبقه کارگر با اعتصابات سیاسی خود به این جنبش عمومی پیوست، عملا امکان استقلال خود را نفی کرد- زیرا استقلال طبقه کارگر اساسا به وسیله حزب سیاسی پیشرو و مجرب وی  و بر مبنای تمایز نهادن و تبیین اختلاف بین مضمون جنبش وی و دیگر جنبش ها و نیز استقلال تشکیلاتی و عملی وی می تواند تضمین شود که در آن زمان وجود نداشت- و به زیر رهبری این طبقات حاکم بر انقلاب رفت.
بنابراین دو نکته مهم که به بحث ما مربوط می شود یکی این است که جنبش عمومی جاری در آن زمان که عموما شورشگر بود تا حدود زیادی زیر رهبری ای قرار گرفت که در بالا به آن اشاره کرد. و دو دیگر این که هنگامی که طبقه کارگر با اعتصابات خود به جنبش عمومی پیوست، به واسطه فقدان استقلال طبقاتی(سیاسی- تشکیلاتی) عملا به زیر رهبری این طبقه رفت و مجموعا تا پیروزی مرحله نخست انقلاب تابع خواست ها و تحرکات آن شد.(6)
در دوران کنونی، این دو خصلت کاملا در جهات دیگری سیر می کنند. نخست این که جنبش عمومی دموکراتیک، گردهمایی ها، راهپیمایی های مسالمت آمیز و شورش های مقطعی که خصلتی اگر نگوییم قهر آمیز، اما غیر مسالمت آمیز دارند، رهبری ندارند. و این به ویژه پس از رویدادهای سال 88 است که آغاز کنار گذاشته شدن اصلاح طلبان از رهبری این جنبش به واسطه  شدت یافتن تضادهای شدیدی بود که بین خواست های این جنبش و خواست های اصلاح طلبان یعنی خواست هایی  که آنها تلاش می کردند جنبش را در چارچوب آن نگه دارند، وجود داشت.
 روشن است که تا آنجا که این جنبش، رهبری طبقات استثمارگر، اصلاح طلب و یا مرفه را بر خود ندارد، این یک حُسن و مزیت برای جنبش است، اما آنجا که این جنبش باید رهبری ای مبارز و انقلابی داشته باشد و ندارد، این یک ضعف اساسی و ویرانگر است. چنین جنبش بدون سری، جنبشی پا درهواست.
خصلت دوم این است که خود جنبش کارگری نیز نه تنها رهبری متمرکز و سرتاسری ندارد، بلکه  در یک رشته و گاه حتی در یک کارخانه نیز از رهبری متمرکز و منسجمی برخوردار نیست.  
خصلت سومی نیز که مهم است این است که طبقه کارگر اعتصابات خود را پیرامون خواست های اقتصادی شکل داده است و گرچه خود این اعتصابات و جنبش ها به خودی خود در چارچوب یک مخالفت عمومی با اوضاع کلی حاکم بر کشور و طبقه ی ارتجاعی مسلط شکل گرفته و می گیرند و اساسا جزو همین مخالفت و مقاومت عمومی به شمار می آیند، اما جنبش طبقه کارگر با خواست های اقتصادی ویژه خود که در پیگیری آنها تنهاست، نمی تواند در راستای جنبش های عمومی شورشگرانه ای قرار گیرد که شعار «مرگ بر خامنه ای» می دهند. گویی در امری کلی، دو پاره ی نچسب کنار یکدیگر حرکت می کنند: یکی مبارزه ای سیاسی است و به سوی شعار «مرگ بر خامنه ای» رفته است و خواهان سرنگونی نظام است و دیگری برای این مبارزه می کند که حقوق عقب افتاده اش را دریافت کند.
 بنابراین شرایطی که ما با آن روبرو هستیم عبارتند از یک جنبش اعتصابی اقتصادی خود به خودی بدون رهبری مرکزی و پیگیر در میان خود کارگران حتی یک رشته و گاه حتی یک کارخانه. دوم یک جنبش عمومی دموکراتیک بدون رهبری و تقریبا به گونه ای کامل خود به خودی. یعنی درست همان خصلتی که جنبش اعتصابی کنونی طبقه کارگر دارد. و سوم  این که جنبش طبقه کارگر نه تنها رهبری ندارد، بلکه عموما و یا صرفا اقتصادی و مختص خود این طبقه است و بنابراین به خودی خود و با این خواست های ویژه خود است که به گونه ای کلی در چارچوب جنبش دموکراتیک قرار می گیرد.
روشن است که جنبش طبقه کارگر با چنین ویژگی هایی و با چنین خواست هایی نمی تواند رهبری جنبش دموکراتیک را به دست آورد. برای به دست آوردن رهبری جنبش دموکراتیک، طبقه کارگر باید شعارهای اقتصادی و سیاسی عمومی ای را پیش بگذارد که بتواند در درجه ی نخست دهقانان و کشاورزان و در درجات بعدی لایه های تهیدست، میانی و مرفه خرده بورژوازی و به طور کلی تمامی طبقات خلقی و گروه های اجتماعی ( ملیت ها، مذاهب، زنان، دانشجویان و...) را پیرامون آنها گرد آورد. این کاری سترگ است و از جنبش کنونی کارگری با این ویژگی هایی که برشمردیم، به هیچ وجه ساخته نیست.  به بیان دیگر، وضع کنونی جنبش کارگری نشانگر «درخود» بودن تقریبا مطلق این طبقه است و نه «برای خود» بودن آن.   
 تفاوت جنبش کارگری در کارخانه ها و مناطق پیشرو با کارخانه ها و  مناطق عقب مانده
 دربالا اشاره کردیم که جنبش اعتصابی کنونی صرفا از نظر کمی گسترش یافته است و این البته پیشرفت بزرگ و در خور ارجی نسبت به گذشته است. اما این جنبش اعتصابی گاه حتی درون یک مؤسسه یا کارخانه هم رهبری در خور و پایداری ندارد، چه برسد به وجود رهبری حتی صنفی بر کل جنبش طبقه کارگر. و این با وجود فقدان سندیکا و اتحادیه های کارگری و یا حداقل  وجود هسته هایی از کارگران پیشرو و مبارز در میان کارگران کاملا قابل فهم است. اما جنبشی که خود رهبری ندارد، چگونه می تواند رهبری خود را بر جنبش عمومی تامین کند.
ما در سلسله مقالاتی که با نام نقطه عطف در مبارزات طبقه کارگر نوشتیم، به این نکته اشاره کردیم که در هفت تپه مردم به جنبش طبقه کارگر در این شهر پیوستند. اما  این مختص هفت تپه و نیز تا حدودی شهر اهواز بود که مردم از اعتصاب و مبارز کارگران فولاد اهواز پشتیبانی کردند.
اما از اینجا، یعنی از یکی دو شهر که جنبش کارگری در آنها پیشرفته تر است و توده های زحمتکش مردم و نیز برخی از لایه های طبقات میانی از جنبش طبقه کارگر پشتیبانی کرده و به آن پیوسته و می پیوندند، تا آنجا که این وضع عمومی شود و یا حداقل شهرهای عمده صنعتی را دربر گیرد، یعنی شهرهایی که در آنها یک یا چند کارخانه مهم یا موسسه کلیدی وجود داشته باشد و جنبش کارگران آنها پیشرفته بوده و یک هسته پیشرو، هسته ای مانند آن هسته های پیشرو در سال های 57-56) که صحبت شان را کردیم و یا آنچه که اکنون در کارخانه نیشکر هفت تپه و فولاد اهواز وجود دارد(سندیکا، شورا یا هسته پیشرو)، در صدر مبارزات شان وجود داشته باشد و این کارخانه ها و مؤسسات بتوانند رهبری عموم جنبش توده ای در یک شهر را به دست گیرند و بنابراین در سطح کشور طبقه کارگر با نیروی سترگ خویش یک رهبری مبارز در راس جنبش خود به خودی خود به وجود آورده و رهبری خلق را به دست گیرد، راه درازی است. راهی که عموما بدون یک حزب کمونیست انقلابی مارکسیستی- لنینیستی - مائوئیستی غیرممکن و غیر قابل تصور است.
تسلط گرایش محافظه کارانه بر جنبش کارگری کنونی  
بر مبنای آنچه که گفتیم، بر جنبش جاری اعتصابی کارگران با توجه به ویژگی هایی همچون سال ها مبارزه تدافعی عموما یا صرفا اقتصادی، عدم تلاش پیگیر و عمومی برای ایجاد تشکلات حتی صنفی، عدم گرایش به مبارزه سیاسی به عنوان طبقه، عدم گرایش به آرمان کمونیسم و غیره، در مجموع گرایش شدید به محافظه کاری و عدم تمایل به پیشرفت حاکم است.
 این قضیه از یک سو به فقدان فعالیت متداوم و پیشرو کمونیست ها در میان طبقه کارگر و در نتیجه فقدان تبلیغ و ترویج آرمان کمونیسم در میان کارگران بر می گردد و از سوی دیگر به استبداد حاکم.
روشن است که بخشی مهمی از این محافظه کاری حاکم بر جنبش کارگری از جانب استبداد و حکومت مرتجع کنونی به کارگران تحمیل شده است. تهاجم مداوم و شدید پاسداران، بسیجی ها و  نیروهای انتظامی به مبارزات کارگران، بازداشت نیروهای پیشرو و نمایندگان کارگران، احکامی مانند شلاق و نیز سال ها زندان برای نمایندگان کارگران به ویژه نمایندگانی با گرایش چپ، از اعم این تهاجمات بوده است. و این ها جز آن خفقانی است که بر کل جامعه از طریق نبود آزادی بیان، مطبوعات و احزاب و غیره حاکم است. و یکی از دلایلی که کارگران، نه بدان شکل به دنبال انتخاب نماینده برای پیشبرد کارهای شان می روند و نه همچون کارگران شرکت اتوبوسرانی و نیز نیشکر هفت تپه به دنبال تشکیلات صنفی- سندیکایی خود هستند، همین دلایل است. کارخانه های هپکو و فولاد اهواز که جنبش اعتصابی در آنها پیشرفته تر از کارخانه ها و مؤسسات دیگر بوده است، و انتظار این بود که کارگران آنها حداقل تا کنون سندیکای خود را به وجود آورده باشند  که به وجود نیاورده اند، نمونه های برجسته ای هستند از این که بر جنبش کارگری عمدتا گرایش محافظه کارانه ای حکمفروایی می کند. گرایشی که باید به گونه ای همه جانبه و در تمامی موارد، با آن مبارزه کرد و بر آن پیروز گردید. این وظیفه اساسی ما مائوئیست ها در میان طبقه کارگر است.

هرمز  دامان

 نیمه دوم شهریور 99

یادداشت ها    
1-     و این در صورتی است که این خواست ها به ویژه «اداره شورایی» را سیاسی، یعنی به تملک کارگران درآمدن کارخانه و اداره آن به وسیله آنها بدانیم و نه این که مثلا کارخانه به وسیله شورایی از کارکنان و مدیریت اداره شود که می تواند در چارچوب صنفی و یا صنفی - سیاسی تعبیر شود.  
2-    البته باید توجه داشت که ما وضع کنونی را مقایسه می کنیم. این وضع می تواند تغییر کند و وجوه نوینی بیابد.
3-    برخی از پیروان دروغین طبقه کارگر و هوچی های ضد سندیکایی( و ضد حزبیتی) مانند «لغو کارمزدیان» این وضعیت را به این ربط می دهند که گویا کارگرانی که پای تشکیل سندیکا نرفته اند، با آگاهی و دانش از این که مثلا سندیکا ( به همراه آن حزب انقلابی طبقه کارگر) به درد کارگران نمی خورد، چنین عملی را انجام داده اند. شارلاتانیسم و شیادی سیاسی این عناصر چنان با واقعیت در تضاد است که هر کس که اندکی با وضع کنونی جنبش کارگری آشنا باشد، به سرعت این تضاد را در می یابد.
4-    اکنون رویزیونیست ها و به ویژه ترتسکیست های مزور و مزدور از این انقلابیون بزرگ و آرمان گرا با نام «پنجاه و هفتی» نام می برند و کمونیسم و آرمان گرایی شان را به تمسخر می گیرند، در حالی که خود یا مشتی فسیل تاریک فکر مرفه شکم سیر و پرگوی هستند و یا مزدوران سلطنت طلبان و امپریالیسم غرب، و حتی نوک ناخن آن انقلابیون بزرگ نیز نمی شوند! 
5-    و این البته برخلاف حزب توده مزدور است که حتی آن زمان برخی عناصر نسل قدیم کارگران پیشرو با آن همکاری می کردند. گفتنی است که برخی از این گونه کارگران توده ای که بیشتر کارگر بودند تا« توده ای»، برخلاف رهبری حزب توده، سلامت روحی، صداقت و جوهر به نسبت مترقی خود را از دست نداده بودند و عموما یا در رهبری فعالیت های صنفی و سندیکایی کارگران بودند و یا با این گونه فعالیت ها همراهی می کردند.
6-    در اینجا صحبت ما روی جنبش طبقه کارگر در اشکال خود ویژه این جنبش طبقاتی است. روشن است که کارگران به سان عناصری تک و منفرد و یا گروهی (کارگران در محلات کارگری، فقیر و تهیدست) بافت اصلی جمعیت مبارز در جنبش دموکراتیک  و شورش در خیابان ها را، خواه در دوره 57-56 و خواه در دوره کنونی، تشکیل داده اند. اما بررسی چند و چون جنبش طبقه کارگر و داوری در مورد وضع عمومی آن نباید تنها به این شکل حرکت مبارزاتی کارگران تک و منفرد و یا حتی محلات کارگری محدود شود- هر چند این امر در جای خود بسیار مهم است - بلکه مهم تر و اساسی تر آن است که وضع آن  و شکل های حرکت آن به مثابه یک طبقه یعنی آنچه جنبش کارگری یا جنبش طبقه کارگر نامیده می شود، مورد بررسی قرار گیرد.

 

  

 

 

جمهوری جنایت اسلامی ایران، باز هم کشت تا به ما بگوید که «جنایت» جزیی جدایی ناپذیر از «ماندگاری» حکومت خدایگان بر روی زمین است!

 

جمهوری جنایت اسلامی ایران، باز هم کشت تا به ما بگوید که «جنایت» جزیی جدایی ناپذیر از «ماندگاری» حکومت خدایگان بر روی زمین است!

سحرگاه شنبه ۲۲ شهریور نوید افکاری سنگری، جوان ۲۷ ساله کشتی گیر، آزادی خواه و شجاع که در اعتراض های سال ۱۳۹۷ در شیراز شرکت کرده بود را در زندان عادل آباد شیراز (آن زندان مخوف که شکنجه های وحشیانه ی آن زبان زد زندانیان سیاسی در دهه ی شصت است) به دار کشیدند تا به ما بگویند که در «جنایت»، به روش خدایگان شان «جمهوری» دارند و با هم و در برابر مردم، به ویژه مردم زحمتکش و فرودست جامعه، دست‌های شان برای جنایت و ظلم هم چنان در دستان هم است تا ماندگاری شان را بر سر مردم جان به لب رسیده ی ایران حفظ کنند. وحید و حبیب افکاری سنگری، دو برادر نوید نیز با احکام سنگین هم چنان در این زندان در بازداشت و زیر شکنجه هستند. وحید افکاری ۳۵ ساله به ۵۴ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق و حبیب افکاری ۲۹ ساله به ۲۷ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده‌اند. متهم چهارم این پرونده نیز فردی به نام سعید دشتکی ۲۲ ساله است که به ۱۷ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق متهم شده و به شدت نگران سلامتی آن‌ها هستیم.
ما مردم ایران نیز پیام حکومت را سال هاست گرفته‌ایم و می‌دانیم که آن‌ها برای نابودی آزادی و عدالت و در استقرار تبعیض و نابرابری با هم متحدند و طناب های دارشان را پا بر جا نگاه داشته‌اند تا نفس هر آن کس که برای آزادی و عدالت و برابری ایستاده است را بگیرند.
سرکوب، شکنجه و جنایت های این حکومت از همان آغاز تا به امروز ادامه داشته است و هزاران نفر را پای چوبه های دار حلق آویز کردند و یا با گلوله های سربی شان آن‌ها را تیرباران کردند و آن چوبه های دار و صدای شلیک گلوله ها و تک تیرها هم چنان شبانه‌روز جلوی چشمان ما نمایان است و در گوش‌های ما زنگ می‌زند تا بیدار بمانیم و یادمان باشد که با ما چه کردند و می کنند.
آن‌ها از آغاز موجودیت شان، پرچم جنایت و تبعیض و ستم را بلند کردند تا به ما بفهمانند که برای زنده ماندن و نفس کشیدن زیر پرچم آن‌ها راهی جز این نیست که در برابر جنایت های شان سر تعظیم فرود آوریم و سکوت کنیم، ولی بسیاری از انسان‌های آزادی خواه و شجاع تن به این سکوت ندادند و در برابر شان ایستادند. خانواده‌های آن‌ها نیز دادخواهانه این راه را تا به اکنون ادامه داده‌اند تا به این بی‌عدالتی‌ها پایان دهند. کاش این شناخت و ایستادگی ها، زودتر از این‌ها همگانی می‌شد و این همه سال اجازه ی ماندگاری به این جنایت کاران را نمی دادیم و نوید و هزاران جان عاشق دیگر زنده می ماندند.
بهیه نامجو و نوید افکاری، فریاد دادخواهی شما را نه تنها مردم ایران که مردم جهان هم شنیدند و همراه تان ایستادیم و صدای فریادتان را بلند کردیم، ولی دردا و دریغا که این جمهوری جنایت و پلیدی راهی جز جنایت و ستم نمی شناسد. نوید به درستی گفت: «آن‌ها برای طناب دارشان دنبال گردن می گردند». یعنی تا این‌ ستم کاران هستند، این چوبه های دار پابرجاست.
بهیه نامجو،‌ مادر داغدار و ایستاده ی نوید افکاری، ما با تمام وجودمان می‌دانیم که زخمی که بر جان و تنت نشاندند، زخم عمیقی است که تا ماندگاری این جنایت کاران بر مسند قدرت، درمان نخواهد شد. هم چنان ایستاده و دادخواه بمان و بدان که در همین روزها و ماه ها، هزاران جان شیفته که در دهه ی شصت زندانی این جنایت کاران بودند را با وجود داشتن احکام ناعادلانه زندان، پشت درهای بسته و بدون اطلاع زندانیان سیاسی و خانواده‌های شان و بدون آخرین دیدار، کشتند و هزاران مادر و خانواده را داغدار کردند و این زخم هم چنان تازه است. خانواده‌های آن‌ها پس از گذشت ۳۲ سال از آن قتل عام هنوز نمی‌دانند که چرا و چگونه عزیزان شان را کشتند و پیکر آن‌ها را در کدام گوشه از خاک خاوران و خاوران ها در تهران و شهرستان‌ها به خاک داده‌اند و استخوان‌های آن جان های عاشق کجاست. تمامی جناح های در قدرت نیز تا به اکنون و با وقاحت تمام حقیقت این جنایت ها را انکار یا تحریف کرده‌اند و می‌کنند، چون از خشم مردم و برقراری عدالت می ترسند.
خانواده های داغدار نامجو و افکاری و تمامی خانواده‌های داغدار و دادخواه ایران، از صمیم قلب به شما تسلیت می‌گوییم و همدردتان هستیم. بدانید که زخم شما زخم ما، خشم شما خشم ما و دادخواهی شما دادخواهی ماست و همراه تان ایستاده‌ایم تا دادمان را از «جمهوری جنایت اسلامی ایران» بگیریم و دنیایی عاری از قتل و جنایت و بی‌عدالتی و نابرابری بسازیم.
ما مادران پارک لاله ایران، زنانی دادخواه هستیم که از یازده سال پیش از تیرماه سال ۱۳۸۸، پس از سرکوب، بازداشت، شکنجه و کشتار مردم معترض در خیابان و در زندان ها، به عنوان صدایی از جنبش دادخواهی مردم ایران، همراه تمامی زخم خوردگان و دادخواهان ایستاده‌ایم.
ما قتل نوید و هزاران جان عاشق دیگر و این چرخه ی آزادی کشی، سرکوب، قساوت، ‌بازداشت، شکنجه، شلاق، اعترافات اجباری، تبعیض، بی‌عدالتی و اعدام را به شدت محکوم می‌کنیم و خواهان: ۱) لغو مجازات شکنجه و اعدام از جمله؛ اعدام، ترور، کشتار خیابانی، شکنجه، سنگسار و قصاص، ۲) آزادی بدون قید و شرط تمامی زندانیان سیاسی و عقیدتی، ۳) محاکمه و مجازات آمران و عاملان تمامی جنایات‌های صورت گرفته توسط مسئولان جمهوری اسلامی ایران از ابتدا تا به امروز در دادگاه هایی علنی و عادلانه هستیم. ما هم چنین اعتقاد عمیق داریم که این خواسته ها با اتحاد و همبستگی و مبارزات پیگیر ما دادخواهان به دست خواهد آمد و تردیدی نیست که برای رسیدن به این خواسته ها باید برای؛ ۴) آزادی بیان و اندیشه، ۵) حق داشتن تجمع و اعتصاب و تشکل و احزاب مستقل، ۶) رفع هرگونه تبعیض و ۷) جدایی دین ازحکومت نیز تلاش کنیم، زیرا علت اصلی این بی عدالتی ها را در ساختار حکومت و قوانین آزادی ستیز و تبعیض آمیز حکومت جنایت کار اسلامی ایران می دانیم.
صدای بهیه نامجو، نوید، وحید و حبیب افکاری و دیگر زندانیان سیاسی و خانواده‌های شان باشیم و فریاد اعتراض مان را علیه این حکومت جور و جنایت بلند کنیم!
یاد نوید و هزاران جان عاشق که در برابر این حکومت جور و جنایت ایستادند، زنده و ماندگار باد!

مادران پارک لاله ایران
۲۳ شهریور ۱۳۹۹

 

این سفاکان تنها با خون ریختن به بقای خود ادامه می دهند!

این سفاکان تنها با خون ریختن به بقای خود ادامه می دهند!

اعدام نوید افکاری ورزشکار مبارز اقدام جنایت کارانه ای بود که به دیگر اقدامات خونبار رژیمی منفور که تنها به وسیله این کشتارها به بقای خود ادامه می دهد، افزوده شد. ریختن خون جوانان خلق، بهای سنگینی دارد و خلق دیر یا زود حلقوم این کفتاران را خواهد فشرد و انتقام آنان را خواهد گرفت.    

نظام خونخوار جمهوری اسلامی،  نظام خبیث ترین و کریه ترین آخوندهای تاریخ و پاسدارانی به همان سان جانی و نفرت انگیز است که 40 سال است باکشتار بهترین جوانان طبقه کارگر و خلق زحمتکش بقای زندگی کثیف، متعفن  و ننگین خود را تامین نموده است. این ها جزو خون ریزترین موجوداتی هستند که تاریخ ایران به یاد دارد.

 زمانی که چنین رژیمی برسرکار است، بازداشت، شکنجه، زندان و کشتار مبارزین خلق چندان دور از پیش بینی و انتظار نبوده و نیست. بی اهمیتی به خواست توده های مردم در کشور خود و در جهان که خواهان توقف حکم اعدام نوید افکاری بودند، دور از پیش بینی و انتظار نبوده و نیست. آنان را زبان آدمی، فهم نیست. شعور نیست؛ آنان جز این نمی فهمند و شعورشان بیش از این نمی رسد که می خواهند بمانند و می خواهند بگذارندشان که بمانند و چنان چه نخواهند بمانند به زور و به کشتار می خواهند بمانند. از این روی وقعی به خواست عمومی ننهاده و نمی نهند. مدتی پیش از این اعدام، سران جنایت کار دست گاه قضایی به تبعیت از رئیسی افعی صفت و جلاد و خامنه ای جلادتر که در جریان مستقیم این اعدام و تأیید آن بوده، گفته بودند که به فشارها تسلیم نخواهند شد و کار خود را خواهند کرد. 

 نگاهی به وضع عمومی این رژیم نشان می دهد که فعال ترین بخش های آن دستگاه های نظامی، اطلاعاتی و قضایی آن است و این در جهان کم نظیر است. وظیفه اساسی این دستگاه ها که مجموعا دستگاه قهر هر نظام اقتصادی- سیاسی را تشکیل می دهند، سرکوب هر گونه بر آمد و جنبش  طبقات زیر استثمار و ستم است. وظیفه این دستگاه ها مجبور کردن خلق زحمتکش به سرفرود آوردن مقابل ظلم و تمکین به استثمار و ستم است.

 برای سران و طبقات حاکم این رژیم نفرت انگیز، این فربه شده گان از ثروت و قدرت که دست ریاکارترین، مال پرست ترین و دزدترین سران و طبقات حاکم در تاریخ را از پشت بسته اند، بقای ننگین خود و حفظ این قدرت و ثروت و مکنت است که اساس است.

ارج و ارزش اقدامات جمعی متحدانه و مخالفت با این اعدام ها با شکست از بین نمی رود، زیرا که نفس خود این اتحاد و همراهی است که ارج و ارزش دارد. و خلق زیر ستم و به همراه  پیشروان اش نشان می دهد که می تواند متحد شود و یکپارچه برای خواستی واحد اقدام کند. این گونه یگانگی ها ارزش والای خود را در آینده نشان خواهد داد.

تردیدی نیست که هر چه سران و پاسداران نظام کنونی بر خلق ستمدیده سخت تر گیرند، بیشتر بازداشت، شکنجه و زندان و اعدام کنند، پاسخی صعب تر و سخت تر خواهند گرفت. خلق و طبقات زحمتکش اند که تاریخ می سازند نه مشتی کفتار خون ریز. خلق دیر یا زود این موجودات کریه را می روبد و خواهد روفت.

پردوام باد اتحاد توده های استثمار شده و ستمدیده

مرگ بر جمهوری اسلامی

برقرار باد جمهوری دموکراتیک خلق

 گروه مائوئیستی راه سرخ ایران

 24 شهریور 1399

  

آموزش بزرگ مارکس دیکتاتوری پرولتاریا است!(24)

آموزش بزرگ مارکس دیکتاتوری پرولتاریا است!(24)

بخش دوم

تحریف آموزه انقلابی دیکتاتوری پرولتاریا

 حال دوباره به هال دریپر برمی گردیم و تحریفات وی را دنبال می کنیم. دریپر اینک به دوره پس از کمون می پردازد. وی پس از بیان این که پس از سقوط کمون، کموناردهای بلانکیست به لندن رفتند، می نویسد:

«احتیاج به اثبات ندارد که مارکس‏ به طور طبیعی نقطه نظرات خود را هم چون دیگران با آن ها نیز درمیان می نهاد؛ اما این خود شاهد خوبی بر مدعای ماست. به بیان دیگر، مانند سال 1850، مارکس‏ بار دیگر تلاش‏ می کند که از موضع خودش‏ آن ها را مجددا آموزش‏ دهد. بلانکیست ها هم به طور طبیعی تلاش‏ کردند که انترناسیونال را به یک فرقه بلانکیستی تبدیل کنند. و جالب آنکه در متن این کنش‏ و واکنش‏ از سوی طرفین مارکس‏- بار دیگر پس‏ از بیست سال – از کلمه "دیکتاتوری پرولتاریا" دوباره استفاده می کند. و باز هم درمی یابیم که بلانکیست های پناهنده - در مورد آن ها برای اولین بار- نیز اکنون از این اصطلاح استفاده می کنند».( مارکس و دیکتاتوری پرولتاریا، پیشین)

پایین تر خواهیم دید که آیا این نظر درست است که در آن زمان بلانکیست ها تلاش می کردند که انترناسیونال را به یک فرقه بلانکیستی تبدیل کنند و به اصطلاح آیا تحرکات آنها جایگاهی در  مجادلات درون بین الملل داشت و یا خیر! اکنون باید دید این استفاده ی مارکس از دیکتاتوری پرولتاریا چه بوده است. دریپر می نویسد:

«مورد پنجم: کنفراس‏ لندن اولین اجلاس‏ انترناسیونال پس‏ از کمون بود که در سپتامبر 1871 تشکیل شد. در پایان این کنفراس‏ ضیافتی به مناسبت سالگرد تاسیس‏ انترناسیونال برگزار شد که در آن شرکت کنندگان در کنار هم گرد آمده و با آوردن دسته های گل هنگام نوشیدن جام سلامتی، سخنان کوتاهی نیز ایراد می کردند. مارکس‏ که به عنوان صدر انترناسیونال انتخاب شده بود ناچار شد سخنرانی کوتاهی ایراد کند.»

سپس دریپر به بیان نظرات مارکس از قول یک گزارش گر می پردازد:
«یک گزارش گر از روزنامه New York World گزارش‏ مفصلی از مراسم ("نشست سرخ ") همراه با خلاصه نسبتاً قابل توجهی از سخنرانی مارکس‏ را برای روزنامه خود ارسال کرد. مارکس‏ در باره کمون نقطه نظر خود را تکرار می کند که "کمون عبارت بود از تصرف قدرت سیاسی به وسیله طبقه کارگر". هدف آن عبارت بود از میان برداشتن بنیاد حاکمیت و ستم طبقاتی" (13) اما بیش‏ از آنکه چنین تغییری بتواند صورت بگیرد، یک دیکتاتوری پرولتری ضرورت دارد"… (افعال همان هائی است که توسط گزارش گر نوشته شده است).
بدین ترتیب برای اولین بار پس‏ از سال 1852 این اصطلاح توسط مارکس‏ در برابر جمعی که بلانکیست ها در آن وزن سنگینی داشتند به کار برده شد و "کاربرد واژه بلانکی هم چون شوک الکتریکی جمعیت را به حرکت در آورد." (این قسمت از نوشته های گزارش گر نقل شده است). ظاهرا مارکس‏ حتی شکل فرانسه واژه (دیکتاتوری) را به کار برده است. او یکبار دیگر با دریافت خود از دیکتاتوری طبقاتی با ذهن بلانکیستی به مقابله برمی خواست. »

 این آن چیزی است که هال دریپر در مورد این کنفرانس و دلایل ارائه نظریه ی دیکتاتوری پرولتاریا از جانب مارکس می نویسد.

 اکنون باید ببینیم که سخنان مارکس در مورد دیکتاتوری پرولتاریا اساسا چرا صورت گرفته است و آیا در مقابل بلانکیست ها بوده است و یا خیر موارد دیگری موجب آن شده است که مارکس به این آموزه خود اشاره کند. برای این که تصور درستی به دست آید باید نخست اشاره ای به مسائل اساسی کنفرانس لندن بکنیم.

مسائل اساسی انترناسیونال اول درکنفرانس لندن

از میان مسائلی که در کنفرانس لندن از 17 تا 23 سپتامبر 1971  مورد مجادله قرار گرفت، دو مساله ی فعالیت و مبارزه سیاسی طبقه کارگر و مبارزه با آنارشیست ها در صدر قرار داشت. در مورد مبارزه سیاسی طبقه کارگر بحث عمدتا پیرامون نیاز طبقه کارگر به استقلال سیاسی و به ویژه تشکیل حزب سیاسی بود. چکیده ی مسائل عبارت از این بود که همچنان که در مبارزه اقتصادی  طبقه کارگر، تشکیلات مستقل و خاص خود یعنی سندیکا و اتحادیه های کارگری را دارد، باید در عرصه سیاسی نیز تشکیلات خاص خود یعنی حزب مستقل سیاسی خود را به وجود آورد. حزبی که بتواند این طبقه را برای کسب قدرت سیاسی آماده کند و آن را به دست آورد. بخش بزرگی از مبارزات در این کنفرانس پیرامون همین موضوع بود که جهت عمده آن مبارزه علیه آنارکو- سندیکالیسم بود. در مورد آنارشیست ها جدا از موضوع نخست، مبارزه حول فرقه گرایی های باکونین و خرابکاری های وی نیز  دور می زد که پس از کنفرانس نیز به گونه ای اجرایی دنبال شد و خود مارکس نیز در این خصوص وظایفی به عهده گرفت.  نگاهی به چند کتاب ترجمه و تالیفی که به موضوعات این کنفرانس اشاره کرده اند، روشنگر مباحث بالا است.

در کتاب تاریخ بین الملل اول( استکلوف، 1928) پس از اشاره به مواردی که در این کنفرانس فرعی بودند، نوشته شده است:

« مبارزه با آنارشیسم( که قدرت آن روز به روز افزایش می یافت) و تهدیدی بود بر نابودی کامل بین الملل، تقویت سازمان بین الملل و شورای کل، کنترل نیروهایی که از مرکز بین الملل گریزان اما در حال رشد بودند و نهایتا تصمیم قاطع درباره موضوع به شدت جنجالی شرکت در مبارزه سیاسی، موارد اصلی کنفرانس لندن بودند.»( تاریخ بین الملل اول، جی. ام. استکلوف، ، برگردان امین قضایی، ص 157، تاکید از ماست)

در کتاب ریازانف درباره مارکس و انگلس نیز چنین می خوانیم:

«در این کنفرانس دو مساله عمده مورد بحث قرار گرفتند، که یکی از آنها مساله پیچیده مبارزه در زمینه سیاسی بود.»( مدخلی بر زندگی و آثار کارل مارکس و فردریک انگلس، ترجمه گروه اتحاد کمونیستی، تابستان 1357، ص 174تاکید از ماست) مساله مهم دوم نیز همان تقابل با باکونینیست ها بود که  تنها شامل مورد فعالیت سیاسی نبود، بلکه شامل موارد دیگری هم می شد. ریازانف این تقابل با باکونینیست ها را در صفحه های بعدی کتاب خویش آن را دنبال می کند( ص 179- 175)

در کتاب کارل مارکس: زندگی و دیدگاه های او نوشته مرتضی محیط  نیز در مورد کنفرانس لندن چنین می خوانیم:

«کنفرانس در 17 سپتامبر 1871... افتتاح شد. مارکس در نطق افتتاحیه وظایف اصلی کنفرانس را فرمول بندی کرد که اهم آن « تشکیل سازمان جدیدی که از عهده شرایط جدید برآید بود» بود. بحث اصلی کنفرانس حول محور سازماندهی سیاسی طبقه کارگر می گشت. طبیعی بود که بر سر قطعنامه اصلی درباره «فعالیت سیاسی کارگر» بحث درگیرد.» (کتاب سوم، ص 266 ، تاکید از ماست) در کتاب مرتضی محیط نیز تقابل با باکونینیست ها که مسئله مهم دیگر کنفرانس بود در صفحات بعدی دنبال می شود.( ص270- 268 و سپس در مطالب پس از آن ادامه می یابد)

چنانکه می بینیم هر سه این کتاب ها به موضوعات اصلی کنفرانس اشاره کرده اند. در میان این موضوعات - و حتی موضوعات فرعی - بحث درباره اشتباهات بلانکیستی و مبارزه با بلانکیست ها جایگاهی نداشت و این نظر دریپر که بلانکیست ها« به طور طبیعی تلاش‏ کردند که انترناسیونال را به یک فرقه بلانکیستی تبدیل کنند»( و منظور دریپر همان مقطع  است)(1) و احتمالا مبارزه با آنها وجه مهمی از کنفرانس لندن بوده است، به کلی نادرست است. در واقع وجه عمده مبارزه در این کنفرانس علیه باکونینیست ها بود که همچنان که اشاره کردیم پس از آن نیز ادامه یافت.

 بنابراین هال دریپر مزورانه تلاش می کند با تحریف تاریخ- پیش از بیان سخنان مارکس در مورد دیکتاتوری پرولتاریا در جلسه 25 سپتامبر -  زمینه را برای درستی برداشت خود آماده کند.

مجادله درباره مبارزه سیاسی طبقه کارگر

نکته مهم  دیگر از نظر بحث ما این است که پیش نویس اول قطعنامه درباره مبارزه سیاسی طبقه کارگر پیشنهاد( در 20 سپتامبر) ادوارد ویان(Edouard Vaillnt (بلانکیست و از اعضای برجسته کمون بود که مارکس و انگلس نیز  در مجموع از آن پشتیبانی کردند.

 در این قطعنامه گفته شده بود:

« طبقه کارگر برای رسیدن به اهداف خود« نیروی خود را به همان اندازه که برای اهداف اقتصادی پیوند می دهد برای اهداف سیاسی نیز پیوند دهد.»( کارل مارکس، زندگی و...، ص 267)

چنانکه دیده می شود در آن مقطع بلانکیست ما ادوارد ویان از طبقه کارگر، مبارزه سیاسی و اهداف سیاسی یعنی تصرف قدرت سیاسی صحبت کرده است.

 سپس در این کتاب آمده است:

« پیش نویس با وجود مبهم بودن لحنش، مورد اعتراض شدید طرفداران باکونین قرار گرفت.» دو پیشنهاد از جانب باکونینیست ها داده شد که« آنارشیستی - سندیکالیستی بودند.»

کتاب ادامه می دهد:

 «مارکس با دفاع از پیش نویس ویان توضیح داد که نوع سازماندهی پیشنهادی آنارشیست ها همان است که در سندیکاهای کارگری وجود داشته است. او با تکیه بر تجربه ی کمون، تاکید داشت که طبقه کارگر باید مبارزه سیاسی و نهایتا انقلاب پرولتاریایی را پیش برد. انجام چنین امری بدون سازمان سیاسی امکان پذیر نیست. سندیکاها به شکل امروزی قادر به پیشبرد این امر نیستند.»(همانجا، تاکید از ماست)

 و سپس این عبارات را می خوانیم:

« باید به[ دولت ها] بگوییم، می دانیم که شما نیروی نظامی در برابر طبقه کارگر دارید- ما تا جای ممکن به طور صلح آمیز در برابر شما خواهیم ایستاد اما اگر لازم باشد اسلحه به دست خواهیم گرفت.»(همانجا، 167)

 موضع انگلس در مورد مساله

 درنشست بعدی که در 21 سپتامبر برگزار می شود انگلس نیز از پیش نویس ویان بلانکیست دفاع می کند:

«ما مى‌خواهيم طبقات را از بين ببريم. وسيله‌ى نيل به آن چيست؟ حكومت سياسى پرولتاريا. و حالا كه همه در اين باره اتفاق نظر دارند، از ما خواسته مى‌شود كه در سياست دخالت نكنيم! تمام طرف داران عدم شركت در سياست، خود را انقلابى مى‌خوانند و حتا انقلابى تمام عيار. اما انقلاب، عالى‌ترين عمل سياسى است و هر كس‏ كه آن را مى‌خواهد، مجبور است وسيله‌ى آن را هم بخواهد. عمل سياسى‌اى كه انقلاب را آماده مى‌سازد و كارگران را براى انقلاب تربيت مى‌كند؛ عمل سياسى‌اى كه بدون آن كارگران هميشه در روز بعد از مبارزه، فريب فاورها و پيات‌ها را مى‌خورند. البته سياست مورد نظر ما بايد سياست پرولترى باشد و حزب كارگر نبايد دنباله روى هيچ يك از احزاب بورژوايى گردد، بلكه بايد خود را به عنوان يك حزب مستقل - كه داراى هدف مخصوص‏ خود و سياست خاص‏ خود مى‌باشد - سامان دهد.»( نقل از اسناد بین الملل اول، ترجمه بیژن، ص 8)

در متن نهایی قطعنامه مبارزه سیاسی نیز این عبارت مهم آمده است:

 « طبقه کارگر در برابر قدرت جمعی طبقات ثروتمند، به عنوان یک طبقه نمی تواند کاری کند مگر با متشکل ساختن خود به صورت یک حزب سیاسی که از تمام احزاب قدیم که توسط طبقات ثروتمند تشکیل شده، متمایز و مخالف آنها باشد.»( کارل مارکس: زندگی و دیدگاه های او، ص 268)

 به این ترتیب یکی از مسائل مهم کنفرانس لندن مبارزه سیاسی طبقه کارگر بود که در آن مارکس و انگلس با بلانکیست ها در یک صف بودند. به عبارت دیگر در مورد مهم ترین مساله کنفرانس، خود بلانکیست ها علیه جریان های آنارکو سندیکالیسم در مبارزه بودند. مساله مبارزه سیاسی همچنان که اشاره کردیم وجوهی مانند تشکیل حزب مستقل طبقه کارگر، حفظ استقلال سیاسی طبقه کارگر در قبال دیگر طبقات، و مساله مهم کسب قدرت سیاسی به وسیله طبقه کارگر را در بر می گرفت.(2)

 اکنون می رسیم به آن سخنرانی که در آن مارکس به دیکتاتوری پرولتاریا اشاره کرده است:

 «در 25 سپتامبر، به مناسبت هفتمین سال تاسیس بین الملل گردهم آیی در لندن تشکیل شد. اعضای کمون پاریس، نمایندگان بین الملل و کمونیست های تبعیدی در آن شرکت کردند. مارکس در آنجا سخنرانی طولانی ایراد کرد که در آن هم تجربه کمون و هم اهمیت قطعنامه های تصویب شده در کنفرانس اخیر تشریح شد. تاکید او بر اهمیت کمون بود به عنوان نخستین تلاش طبقه کارگر برای به دست گرفتن قدرت سیاسی با هدف الغای هر گونه سلطه طبقاتی:

اما برای به دست یابی به چنین کاری دیکتاتوری پرولتاریا ضروری خواهد بود و نخستین شرط آن نیز وجود ارتش پرولتاریایی است. طبقه کارگر ناچار است حق رهایی خود را در میدان نبرد به دست آورد. وظیفه بین الملل سازماندهی و پیوند دادن نیروی کارگری برای مبارزه آینده است.»( 269)(3)

 چنانکه می بینیم نظرات مارکس در خصوص دیکتاتوری پرولتاریا در راستای همان مباحث اساسی است که در طول کنفرانس لندن جریان داشته است. اشارات مهم مارکس عبارت است از  گرفتن قدرت سیاسی به وسیله طبقه کارگر، برقراری دیکتاتوری پرولتاریا که اساسا علیه بورژوازی است،  شرط بسیار مهم داشتن ارتش پرولتاریایی، بدست آوردن حق در میدان نبرد طبقاتی که خواه ناخواه سیاسی است( به اشارات مارکس در مورد مبارزه نظامی و نقش اسلحه که در بالا آوردیم، توجه کنیم) و بالاخره وظیفه بین الملل در این خصوص.

تمامی این  اشارات بر مبنای چند موضع گیری اساسی که در گذشته صورت گرفته بود و اکنون کمون پاریس بر آنها بیشتر صحه گذاشته بود، استوار است:

 یکم: ترازبندی از تجربه کمون پاریس و ارتقاء آموزش های آن که مارکس در کتاب خود جنگ داخلی در فرانسه به آنها اشاره کرده بود. به ویژه تکامل این نظریه در این کتاب که «کمون ثابت کرد که طبقه کارگر نمی تواند به طور ساده ماشین دولتی را تصرف کند و آن را برای مقاصد خویش به کار گیرد» و چنان که در نامه  12 آوریل سال 1871به کوگلمان اشاره می کند« باید آن را خورد کند و در هم شکند.»( نگاه کنید به لنین، مجموعه آثار تک جلدی، دولت و انقلاب، ص 530- 529)

دوم: بر مبنای تجربه کمون، تاکید بر و تکامل آموزش هایی که از تجربه مبارزات طبقاتی در فرانسه در 1948-1951، صورت گرفته بود و در دو کتاب مارکس، مبارزات طبقاتی در فرانسه و هجدهم برومر لوئی بناپارت تشریح شده بود و ما در این سلسله مقالات به آنها اشاره کردیم. به ویژه اشاره به لزوم دوره ای تاریخی از دیکتاتوری بر طبقات استثمارگر برای نابودی ریشه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی روابط، طبقات و فرهنگ سرمایه داری. و بنابراین بدون طی چنین دوره ای، گذار از سرمایه داری به کمونیسم و برقراری نظام کمونیستی ممکن نیست.

سوم: مبارزه با آنارشیست ها که می خواستند طی امروز و فردا دولت الغاء شود و تاکید مارکس بر دوره ای که طبقه کارگر به دولتی سیاسی نیاز دارد.

چهارم: در تداوم مباحث فعالیت و مبارزه سیاسی طبقه کارگر که در کنفرانس لندن پیرامون آن مباحث و مجادلات فراوان خواه با آناشیست ها و خواه با راست های تردیونیونیست صورت گرفته بود و غنی کردن آموزش دیکتاتوری پرولتاریا- به ویژه تاکید بر ارتش پرولتاریا - با نتایجی که از آن مباحث نتیجه شده بود.

 به این ترتیب نظرات هال دریپر مزخرف و تحریف ترتسکیستی است زمانی که اشاره مارکس را به دیکتاتوری پرولتاریا را در جلسه 25 سپتامبر 1871 در چارچوب تقابل با بلانکیست ها جای می دهد.

ادامه دارد.

هرمز دامان

نیمه دوم شهریور 99

یادداشت ها

1-   لازم است به این نکته اشاره شود که تقابل با بلانکی و بلانکیست ها جایگاهی عمده در هیچیک از مراحل و کنگره ها و کنفرانس های بین الملل نداشت و ما در هیچیک از مراحل آن با کوشش جدی آنها برای«تبدیل انترناسیونال به یک فرقه بلانکیستی» روبرو نیستیم. مهم ترین جریاناتی که در مراحل گوناگون بین الملل علیه آن از جانب مارکس و انگلس و مارکسیست ها مبارزه صورت گرفت عبارت بودند از پرودونیست ها، تردیونیونیست های انگلیسی، لاسالیست ها و نهایتا باکونینیست ها.

2-     از متن قطعنامه کنفرانس لندن در مورد مبارزه سیاسی:

«با توجه به اين كه پرولتاريا به عنوان طبقه فقط در صورتى مى‌تواند عليه قهر دسته جمعى طبقات مالك وارد عمل شود، كه در حزب سياسى مجزاى خويش‏، در تخالف با همه‌ى اشكال قديمى احزاب طبقات مالك، متشكل گردد؛
- با توجه به اين كه تشكل پرولتاريا در حزب سياسى‌اش‏ براى تضمين پيروزى انقلاب اجتماعى و هدف نهايى آن، نابودى طبقات، ضرورى است؛
- با توجه به اين كه بايد وحدت نيروهاى طبقه‌ى كارگر، كه از قبل در مبارزات اقتصادى تحقق يافته، به عنوان اهرم توده هاى اين طبقه در مبارزه عليه اقتدار سياسى استثمار كنندگانشان به كار آيد؛
كنفرانس‏ به اعضاى انترناسيونال خاطر نشان مى‌سازد، كه در جريان مبارزه‌ى طبقه‌ى كارگر، فعاليت اقتصادى و فعاليت سياسى اين طبقه به طرزى ناگسستنى با هم پيوند دارند.
(تلخيص‏ از قطعنامه‌ى كنفرانس‏ لندن انجمن بين المللى كارگران - انترناسيونال -، سپتامبر 1871، به نقل از همان ماخذ)( اسناد انترناسیونال اول، ترجمه بیژن، ص 14 و 15)

3-   متن ترجمه شده دیگری از سخنان مارکس در جلسه 25 سپتامبر:

« هنگامی كه شرایط موجود ستمگری از طریق انتقال كلیه وسائل كار به تولیدكنندگان از میان رفت و هر فردی كه به كار توانا است مجبور شد برای گذران زندگی خود كار كند ، آنگاه یگانه پایه سلطه و ستمگری طبقاتی نیز فرو خواهد ریخت. اما پیش از آنكه چنین تحولی به وقوع پیوندد دیكتاتوری پرولتاریا ضروری است و نخستین شرط آن ارتش پرولتاریا است.»( گفته هایی از مارکس، انگلس، لنین درباره دیکتاتوری پرولتاریا در مجموعه ای با نام انقلاب اجتماعی)

ضمنا همچنان که خواننده می بیند، هال دریپر این متن را کامل نقل نمی کند و این نکته را که نخستین شرط کسب قدرت سیاسی و برقراری دیکتاتوری پرولتاریا که تشکیل ارتش پرولتاریایی است، حذف می کند.